Anxia divitiarum cura. [51]
ANXIA DIVITIARVM CVRA.
Seneca.
Epist. 18.
Nemo alius est Deo dignior, quàm qui opes contemsit: quarum possessionem
tibi non interdico, sed efficere volo, vt illas intrepidè possideas. Ingentis animi
est, qui diuitias circumfusas sibi, multùm diuque miratus, quòd ad se venerint, ri-
det, suasque audit magis esse quàm sentit.
Epist. 18.
Nemo alius est Deo dignior, quàm qui opes contemsit: quarum possessionem
tibi non interdico, sed efficere volo, vt illas intrepidè possideas. Ingentis animi
est, qui diuitias circumfusas sibi, multùm diuque miratus, quòd ad se venerint, ri-
det, suasque audit magis esse quàm sentit.
Max.
ser.12.
Inest, ait Democritus, hominibus perpetua diuitiarum cupiditas: quæsi non ac-
quisitæ fuerint, vexant: si acquisitæ, sollicitudine torquent: amissæ, dolores adfe-
runt haud mediocres.
ser.12.
Inest, ait Democritus, hominibus perpetua diuitiarum cupiditas: quæsi non ac-
quisitæ fuerint, vexant: si acquisitæ, sollicitudine torquent: amissæ, dolores adfe-
runt haud mediocres.
Aquel, que en la cuba contento passaua,
Hecho asus manos su mismo vestido,
Quan poco temia del cielo el ruydo,
Por mas que con piedras la tierra talaua;
Los mares profundos quanpoco surcaua,
En busca del oro, en sus venas metido;
Y el hombre contento conpoco ha podido,
Y puede el descanso gozar, que el gozaua.
Hecho asus manos su mismo vestido,
Quan poco temia del cielo el ruydo,
Por mas que con piedras la tierra talaua;
Los mares profundos quanpoco surcaua,
En busca del oro, en sus venas metido;
Y el hombre contento conpoco ha podido,
Y puede el descanso gozar, que el gozaua.
Die niet dan nootdruft en begheert
Gheen vrees' van Zee noch wint hem deert /
Noch dat sijn wijngaert / of sijn koren
Sal door den haghel gaen verloren:
Den vochten Ram oft heeten hont
Bedroeft oock nimmermeer zijn gront:
Hoe wel het iaer zijn hoop doet falen /
Gheen onrust in zijn hert kan dalen.
Gheen vrees' van Zee noch wint hem deert /
Noch dat sijn wijngaert / of sijn koren
Sal door den haghel gaen verloren:
Den vochten Ram oft heeten hont
Bedroeft oock nimmermeer zijn gront:
Hoe wel het iaer zijn hoop doet falen /
Gheen onrust in zijn hert kan dalen.
L'auido cor, à le ricchezze intento,
Pena per conquistarle; se le acquista,
Pena per custodirle, o per l'aumento;
Se acquistarle non puo, pena, e s'attrista.
Se le perde, s'addoglia, e ne ha tormento.
E teme, e spera, se sua sorte è mista.
Solo il pouero viue, e gode insieme,
Senza duol, senza tema, e senza speme.
Pena per conquistarle; se le acquista,
Pena per custodirle, o per l'aumento;
Se acquistarle non puo, pena, e s'attrista.
Se le perde, s'addoglia, e ne ha tormento.
E teme, e spera, se sua sorte è mista.
Solo il pouero viue, e gode insieme,
Senza duol, senza tema, e senza speme.
Le sage ayant dequoy repaistre,
Et lieu, pour à couuert se mettre;
Ne craint l'orageux Aquilon,
Ny pour ses vignes le greslon.
Iamais le moite Capricorne,
Ny le Chien ardant le rend morne.
Son cœur ne se peut esmouuoir,
Or que l'an trompe son espoir.
Et lieu, pour à couuert se mettre;
Ne craint l'orageux Aquilon,
Ny pour ses vignes le greslon.
Iamais le moite Capricorne,
Ny le Chien ardant le rend morne.
Son cœur ne se peut esmouuoir,
Or que l'an trompe son espoir.
Qui mesprise le trop & du peu se contente,
N'espreuue le courroux du turbulent Neptun
Et des frimats, du chaut, du vermine importun,
Qui luy gaste ses grains iamais ne se tormente.
N'espreuue le courroux du turbulent Neptun
Et des frimats, du chaut, du vermine importun,
Qui luy gaste ses grains iamais ne se tormente.
Translations
Literature
- Henkel and Schöne, Emblemata, col. 1161-1162
- First poem is a translation of Horace: Wie niet méér verlangt dan nodig is, die wordt niet opgeschrikt door hoge golven of door stormen van de ondergaande Beer of de opkomende Bok (d.i. het najaar): en evenmin door hagel op zijn wijngaard of de teleurstellende opbrengst van zijn landgoed, terwijl de bomen nu eens de schuld werpen op de stortregens, dan weer op de sterren, die de akker verschroeien, dan weer op de strenge winter. Seneca: Niemand anders is in Gods oog waardiger dan wie rijkdommen veracht: ik verbied je echter hun bezit niet, maar ik wil slechts bewerken dat je ze zonder ogen bezit. Het kenmerkt een groots karakter, om met de hem omringende rijkdommen te lachen, ofschoon hij er intens en langdurig over versteld heeft gestaan, dat ze hem zijn toegevloeid, en hij liever hoort zeggen, dat ze van hem zijn dan dat hij het (zelf) voelt. The French poem is an almost literally translation of the Dutch one. Knipping en Meertens, Van De Dene tot Luiken, pp. 27-28
Sources and parallels
- Diogenes, Lives, p/no. VI 26. 37. 55
- Heacht, Mikrokosmos, embl. 36
- Vondel, Gulden winckel, embl. XXXVI
References, across this site, to this page:
No references to this emblem or page found.Iconclass
- trees (+ bearing fruit) [25G3(+34)]
- dune coast [25H132]
- storm on land [26C31]
- storm at sea [26C32]
- hail [26D2]
- arm stretched forward (+ indicating, pointing at) [31A2512(+931)]
- arm held downwards (+ indicating, pointing at) [31A2515(+931)]
- arm or hand held in front of the chest - AA - both arms or hands (+ being frightened) [31AA25161(+925)]
- toddler (male) [31D11211]
- adult man [31D14]
- adult woman [31D15]
- wooden container: barrel, cask [41A775]
- bowl [41C345]
- walking-stick, staff [41D263]
- family group, especially parents with their child(ren) (with NUMBER of children) [42B74(1)]
- loss, damage, destruction of products [47F9]
- cereal, grain, corn (grass with grains, grown for food, e.g.: wheat, rice, rye, oats, maize, buckwheat, millet) [47I111]
- vineyard [47I421]
- scholar, philosopher [49C3]
- Disquietude of Mind; 'Inquietudine d'animo' (Ripa) (+ emblematical representation of concept) [54AA47(+4)]
- Wealth, Opulence; 'Opulenza', 'Richezza' (Ripa) (+ emblematical representation of concept) [55B1(+4)]
- Trust (+ emblematical representation of concept) [56D2(+4)]
- Fear, Dread; 'Paura', 'Timidité o Timore', 'Timore' (Ripa) (+ emblematical representation of concept) [56DD1(+4)]
- proverbs, sayings, etc. (with TEXT) [86(ANXIA DIVITIARUM CURA)]
- non-aggressive activities of Diogenes [98B(DIOGENES)5]