![[H O M E : Emblem Project Utrecht]](/static/images/rd-small.gif)
Pennas perdidit ille suas. [13]
Idalius puer ille meo de pectore nunquam
Evolat. hei! pennas perdidit ille suas.
Evolat. hei! pennas perdidit ille suas.
Die my geschoten1 heeft, al is hy kleyn van leden,
Zijn hant is wonder2 vast, hy maeckt een groote wondt3,
Hy neemt de sinnen vvech4. den brandt5 die sinckt beneden6
Tot aen het diepste merch7, tot aen des herten grondt8.
Hy herbercht9 self10 in my, hy heeft my ingenomen11,
Hy volchde zijnen pijl als12 hy de vvonde13 gaf14.
Nu blijft hy altijdt vast15; vvant doen16 hy is gekomen
Geslopen in mijn hert17, sijn vleugels vvaeren af18.
Zijn hant is wonder2 vast, hy maeckt een groote wondt3,
Hy neemt de sinnen vvech4. den brandt5 die sinckt beneden6
Tot aen het diepste merch7, tot aen des herten grondt8.
Hy herbercht9 self10 in my, hy heeft my ingenomen11,
Hy volchde zijnen pijl als12 hy de vvonde13 gaf14.
Nu blijft hy altijdt vast15; vvant doen16 hy is gekomen
Geslopen in mijn hert17, sijn vleugels vvaeren af18.
Il n’est charme, des daings, ni reproches cruelles
Qui puissent de mon cœur desloger ce meurtrier
Car quand il me saisit il se brusla les aisles
Ma dame dans tes yeux ou ie le vis premier.
Qui puissent de mon cœur desloger ce meurtrier
Car quand il me saisit il se brusla les aisles
Ma dame dans tes yeux ou ie le vis premier.
Literature
Sources and parallels
-
Buschoff 2004, p. 115, note 712. Pictura shows similarities, subscriptio the same contrast between Cupid and the
wounded lover: Litteris absentes videmus [67] (in: Otto Vaenius, Amorum emblemata (1608))
[Compare
![[compare]](/static/images/compare2.gif "Compare")
]
References, across this site, to this page:
No references to this emblem or page found.Iconclass
Comments
De pictura toont Cupido die op het hart mikt van de jongeman. Het 'slachtoffer' heeft zijn hand uitgestoken met een naar boven
gekeerde handpalm, hetgeen duidt op overgave. Hij lijkt zich vrijwillig aan Cupido over te geven en staat open voor de liefde.
In de achtergrond op een stenen bruggetje staat een persoon met een hengel, onder de brug is een roeibootje te zien.
In dit liefdesembleem volgt de tekst op wat op de afbeelding gebeurt. De minnaar vertelt wat er met hem gebeurde nadat Cupido
zijn 'fatale' arbeid had verricht: er is een grote wond ontstaan, hij is zijn verstand verloren en staat met lichaam en ziel
in (liefdes)brand. Bovendien is Cupido zelf in zijn hart geslopen, waarbij hij zijn vleugels heeft verloren en nooit meer
weg kan.
In de zeventiende eeuw werd liefde gezien als een vorm van verdwazing of zelfs als een ziekte. Amoureuze hartstocht was een lichamelijk gesteldheid met grote gevolgen voor de verstandelijke vermogens en de werking van de zintuigen. Iemand die verliefd was zou lijden aan waandenkbeelden. In dit geval aan het beeld dat Cupido zelf zijn pijl heeft gevolgd en zijn intrek in het hart heeft genomen. Doordat Cupido zijn vleugels is verloren en daadoor nooit meer weg kan uit het hart waarin hij zitting heeft genomen, zal de liefde nooit meer voorbij gaan. In de pictura wordt deze voorstelling ondersteund door het stenen bruggetje in de achtergrond dat symbool staat voor een verbinding tussen twee personen; in dit geval tussen de minnaar en zijn geliefde door middel van Cupido's pijl. Ook de persoon op de brug die net een hengel lijkt te werpen, past in dit beeld. Hengelen is niet alleen symbolisch voor een verbinding tussen personen, maar staat - net als het roeibootje dat onder de brug te zien is - ook voor ergens de hand in hebben. De minnaar maakte wel een gebaar van overgave toen Cupido hem wilde schieten, maar het is toch Cupido die er de hand in had dat in de jongeman het minnevuur ontbrandde.
De titel van dit embleem - die zijn vleugels heeft verloren - verwijst naar de boodschap die dit embleem in zich draagt: wie zich eenmaal aan de liefde heeft overgegeven is voor altijd verwond en moet lijden aan de verdwazing die de liefde met zich meebrengt.
In de zeventiende eeuw werd liefde gezien als een vorm van verdwazing of zelfs als een ziekte. Amoureuze hartstocht was een lichamelijk gesteldheid met grote gevolgen voor de verstandelijke vermogens en de werking van de zintuigen. Iemand die verliefd was zou lijden aan waandenkbeelden. In dit geval aan het beeld dat Cupido zelf zijn pijl heeft gevolgd en zijn intrek in het hart heeft genomen. Doordat Cupido zijn vleugels is verloren en daadoor nooit meer weg kan uit het hart waarin hij zitting heeft genomen, zal de liefde nooit meer voorbij gaan. In de pictura wordt deze voorstelling ondersteund door het stenen bruggetje in de achtergrond dat symbool staat voor een verbinding tussen twee personen; in dit geval tussen de minnaar en zijn geliefde door middel van Cupido's pijl. Ook de persoon op de brug die net een hengel lijkt te werpen, past in dit beeld. Hengelen is niet alleen symbolisch voor een verbinding tussen personen, maar staat - net als het roeibootje dat onder de brug te zien is - ook voor ergens de hand in hebben. De minnaar maakte wel een gebaar van overgave toen Cupido hem wilde schieten, maar het is toch Cupido die er de hand in had dat in de jongeman het minnevuur ontbrandde.
De titel van dit embleem - die zijn vleugels heeft verloren - verwijst naar de boodschap die dit embleem in zich draagt: wie zich eenmaal aan de liefde heeft overgegeven is voor altijd verwond en moet lijden aan de verdwazing die de liefde met zich meebrengt.
Notes
geschoten: geraakt
wonder: buitengewoon
wondt: wond
Hy neemt de sinnen vvech: Hij vernietigt het verstand
den brandt: het liefdesvuur
sinckt beneden: dringt tot in de diepte
tot aen het diepste merch: tot aan het diepste merg
tot aen des herten grondt: tot de bodem van de hart
herbercht: vestigt
self: zichzelf
ingenomen: in zijn macht
als: toen
vvonde: wond
gaf: toebracht
blijft hy altijdt vast: blijft hij onwrikbaar vastzitten
doen: toen
Geslopen in mijn hert: Ongemerkt mijn hart binnengeslopen
vvaeren af: waren eraf