![[H O M E : Emblem Project Utrecht]](/static/images/rd-small.gif)
Vapulando sustentor. [9]
Turbinis instar Amans. agitatur verbere turben:
Sic nisi perpetuo vapulet, alget Amans.
Sic nisi perpetuo vapulet, alget Amans.
Gelijck1 den tol die draeyt gestadich2 vvort gedreven
En door de handt gekeert, die hem geduyrich3 slaet,
Soo gaet het oock met ons. de vvreetheyt doet ons leven
Die ons gestadich quelt. die onderhoudt ons quaet.
Ons lijden vvort gevoet met tegenspoet int minnen.
Dat selve geeft ons moet. neemt vvech dees soete pijn
Die ons noch hopen doet al ist dat vvy niet vvinnen4
En leven sonder hoop, vvat sal de minne sijn?
En door de handt gekeert, die hem geduyrich3 slaet,
Soo gaet het oock met ons. de vvreetheyt doet ons leven
Die ons gestadich quelt. die onderhoudt ons quaet.
Ons lijden vvort gevoet met tegenspoet int minnen.
Dat selve geeft ons moet. neemt vvech dees soete pijn
Die ons noch hopen doet al ist dat vvy niet vvinnen4
En leven sonder hoop, vvat sal de minne sijn?
L’amant est de l’humeur d’une ronde toupie
Qu’on void dessous le fouet d’un enfant s’animer:
Ostés a l’amoureux, les traverses, l’enuie,
Les douces crvautés, que sera–ce d’aymer?
Qu’on void dessous le fouet d’un enfant s’animer:
Ostés a l’amoureux, les traverses, l’enuie,
Les douces crvautés, que sera–ce d’aymer?
Literature
Sources and parallels
References, across this site, to this page:
No references to this emblem or page found.Iconclass
Comments
De pictura toont Cupido die aan het tollen is, een geliefd kinderspel in de zeventiende eeuw. De tol op de prent is
een drijftol, die met een zweep wordt voortgedreven door er tegen te slaan. In zijn rechterhand houdt Cupido de zweep hoog,
in aanslag om de tol te gaan slaan. In zijn linkerhand houdt hij zijn boog vast en op zijn rechterzij draagt hij zijn pijlkoker.
Cupido staat op de stoep van een huis, waarvan de deur open staat. Op de achtergrond vaag een rijtje huizen, een poort met
wat bomen, en een wandelend paar op de weg
In de Nederlandse subscriptio wordt eerst de vergelijking met de tol uitgelegd. Die
blijft alleen draaien als hij wordt geslagen. De minnaar wordt met de tol vergeleken,
ook in de Franse tekst: 'L'amant est de l'humeur d'une ronde toupie'. De tol blijft hier
draaien, doordat hij wordt geslagen door Cupido, de personificatie van de liefde.
'Soo gaet het oock met on's: dit geldt ook voor ons (minnaars). Uit de tekst en de
prent wordt niet duidelijk of het hier expliciet om mannelijke of om vrouwelijke
minnaars gaat. Het paartje op de achtergrond zou erop kunnen duiden dat hier alle
minnaars worden aangesproken, zowel mannen als vrouwen.
Zodra Cupido stopt met slaan, valt de tol neer. De wreedheid, die ons voortdurend kwelt en die ons slecht op de been houdt ('die onderhoudt ons quaet'). De minnaar lijdt door tegenspoet int minnen. Hij wordt net als de tol gepijnigd door de liefde. Het slaan van de tol is hier dus metafoor voor de lijfstaf en de lijfstraf is weer metafoor voor het ongeluk in de liefde. Aan de andere kant geeft liefdesverdriet de minnaar ook weer moed en neemt het de zoete pijn van de ijdele hoop weg. Zijn geliefde heeft hem afgewezen, dus hij kan net zo goed stoppen met hopen dat het ooit nog wat wordt. Dan kan hij tenminste verder met zijn leven, in vrijheid en uiteindelijk zonder pijn. De vraag is dan echter: wil de minnaar dat eigenlijk wel? Wil hij wel verder leven zonder hoop, zonder liefde en bijgevolg ook zonder pijn? Zodra hij niet meer wordt geslagen oftewel niet meer hoeft te lijden door de liefde, stopt het leven (hij valt neer). Pijn hoort nu eenmaal bij de liefde en een leven zonder liefde en zonder hoop is geen leven. De les volgt in de laatste zin: en in een leven zonder hoop, wat is er dan aan liefde?
Zodra Cupido stopt met slaan, valt de tol neer. De wreedheid, die ons voortdurend kwelt en die ons slecht op de been houdt ('die onderhoudt ons quaet'). De minnaar lijdt door tegenspoet int minnen. Hij wordt net als de tol gepijnigd door de liefde. Het slaan van de tol is hier dus metafoor voor de lijfstaf en de lijfstraf is weer metafoor voor het ongeluk in de liefde. Aan de andere kant geeft liefdesverdriet de minnaar ook weer moed en neemt het de zoete pijn van de ijdele hoop weg. Zijn geliefde heeft hem afgewezen, dus hij kan net zo goed stoppen met hopen dat het ooit nog wat wordt. Dan kan hij tenminste verder met zijn leven, in vrijheid en uiteindelijk zonder pijn. De vraag is dan echter: wil de minnaar dat eigenlijk wel? Wil hij wel verder leven zonder hoop, zonder liefde en bijgevolg ook zonder pijn? Zodra hij niet meer wordt geslagen oftewel niet meer hoeft te lijden door de liefde, stopt het leven (hij valt neer). Pijn hoort nu eenmaal bij de liefde en een leven zonder liefde en zonder hoop is geen leven. De les volgt in de laatste zin: en in een leven zonder hoop, wat is er dan aan liefde?