← Content: PreviousContent: Next →

Exitus in dubio est. [4]


he1613004pict

Back to top ↑
Exitus in dubio est. translation
Blanda Cupidineo dum tessera luditur alveo,
Hanc quam sperat Amor, non tibi spondet Hymen.

Siet toch eens Venus kindt, en die sich daer beneven1
Gevoecht heeft2 op der aerdt, een Godt en oock een kindt,
Die Hymen vvordt genaemt: wiens ambacht3 is te geven
De man zijn soete lief, die hy vvel heeft gesint4.
Het is een vvonder vverck5 : zy dobbelen met steenen,
Of zijt oock vvesen zal, dat zeer onseker is.
Want als ghy meent te zijn seer vast en op de beenen6 ,
De steen die keert noch om, de saecke gaet noch mis7 .

Hymen & Cupidon iovent ensemble a la chance,
A qui aura l’honneur de me rendre content:
L’un m’entretient d’espoir, & l’autre d’asseurance,
Mais i’atten que le dévuide leur different.
pb5thumb

Back to top ↑

Facsimile Images


Back to top ↑

Translations

De uitkomst is onzeker.

Back to top ↑

Literature


    Back to top ↑

    Sources and parallels


      Back to top ↑

      References, across this site, to this page:

      No references to this emblem or page found.

      Back to top ↑

      Iconclass


        Back to top ↑

        Comments

        Op de pictura zit Cupido, de zoon van Venus - godin van de liefde - samen met Hymen, zijn broer, in een landelijke omgeving even buiten het dorp, onder een boom. Zij spelen een dobbelspel. Hymen zit links tegen de boom, Cupido rechts. De pijl en boog van Cupido liggen voor hen op de grond. Naast Hymen ligt een vuurtoorts. In de verte op de achtergrond zijn de contouren van een dorpje te zien met huizen en een hoge kerktoren. Cupido heeft de pijlhouder op de rug. Op de dobbelstenen staan de cijfers 4 en 1.
        Een neutrale vertelinstantie beschrijft hoe de twee kinderen van Venus (Cupido en Hymen) zijn afgedaald op aarde met de taak om ervoor te zorgen dat de man zijn beminde vrouw krijgt. Vervolgens wordt beschreven hoe zij tot die koppeling van geliefden komen. Zij dobbelen erom, en dat is in cynisch contrast met het in relatie tot de liefde vaak gebruikte woord 'wonder'. Het gedicht besluit met een waarschuwing. Het is geenszins zeker dat de geliefde vrouw ook inderdaad de ware zal blijken te zijn. Op het moment dat je zekerheid denkt te hebben ('seer vast en op de beenen'), dan valt de dobbelsteen soms nog om en gaat het alsnog mis. Met het rollen van de dobbelstenen en de onzekerheid over de plek waarop ze tot stilstand zullen komen, wordt symbolisch de wispelturigheid van de vrouw verwoord. Het kan alle kanten opgaan en zekerheid heb je nooit.

        Back to top ↑

        Notes

        1
        daer beneven: daarnaast
        2
        gevoecht heeft: gekomen is
        3
        ambacht: taak
        4
        die...gesint:die hij gunstig is gezind
        5
        wonder werck: wonder
        6
        seer vast en op de beenen: erg zeker van de zaak
        7
        de saecke gaet noch mis: de zaak gaat alsnog mis