Amoris semen mirabile. [8]
Indolis eximiæ quis semina nescit Amoris?
Hinc gnarus diæ Pallados exit homo.
Hinc gnarus diæ Pallados exit homo.
Siet Venus zaeyer aen. hy gaet zijn saet uytspreyden1
De vveerelt om en om, gelijck een lantman2 doet.
Het saet komt vveder voort3, en sonder lang te beyden4
Geeft vrucht op zijnen tijdt, die d’aerde vveder voet5.
De vruchten die het brengt, die zijn begaeft6 met reden7,
Met vvijsheyt en verstant, en vvonderlick van aert.
Die vruchten houden op de landen en de steden8.
Wijst my noch eenen boer die sulcke vruchten gaert9.
De vveerelt om en om, gelijck een lantman2 doet.
Het saet komt vveder voort3, en sonder lang te beyden4
Geeft vrucht op zijnen tijdt, die d’aerde vveder voet5.
De vruchten die het brengt, die zijn begaeft6 met reden7,
Met vvijsheyt en verstant, en vvonderlick van aert.
Die vruchten houden op de landen en de steden8.
Wijst my noch eenen boer die sulcke vruchten gaert9.
Celui qui pour tous biens n’a qu’vn coing de bruiere,
Fut dans le champ d’amour autresfois anime;
Et cil pour que Phoebé redoubla sa carrire
Fut de la mesme main en ce monde semé.
Fut dans le champ d’amour autresfois anime;
Et cil pour que Phoebé redoubla sa carrire
Fut de la mesme main en ce monde semé.
Literature
Sources and parallels
- Parallel for the entire emblem (but no direct copy): Amoris semen mirabile. [1] (in: anonymous, Emblemata amatoria (1690)) [Compare]
- Same motto, pictura slightly modified ('Dutch' landscape in the background, burning torch on the ground): Amoris semen mirabile. [1] (in: anonymous, Emblemata amatoria (1690)) [Compare]
References, across this site, to this page:
No references to this emblem or page found.Iconclass
Comments
Op de pictura zien we een landelijk tafereel met op de voorgrond Cupido, die met zijn
linkerhand zijn lendendoek vasthoudt en met zijn rechterhand zaad uitstrooit. Op zijn
heup draagt hij een pijlkoker met pijlen. Op het zaadveld komt de oogst op in de
vorm van jongenshoofdjes, die als ontkiemende plantjes uit de grond omhoog groeien.
Vlak achter Cupido valt een ploeg waar te nemen. Een hekje sluit de menselijke
moestuin voor een deel af, maar er blijft een opening vrij, en die biedt toegang tot
een open veld. In het veld bevindt zich zowel links als rechts een huis. Achter
het hekje kunnen we het silhouet van een paartje waarnemen. Bomen zijn talrijk
op de afbeelding vertegenwoordigd, als symbool van leven en vruchtbaarheid? Op
de achtergrond is een kerkje zichtbaar.
Heinsius beschrijft Cupido hier als de zaaier van Venus, godin van de
liefde en de vruchtbaarheid. Cupido moet deze taak vervullen, anders zou dit
het einde van de mensheid betekenen, staat in de Nederlandse subscriptio. Liefde
houdt de wereld in stand, is zelfs de conclusie.
Op de pictura haalt Cupido het wonderlijke zaad van
liefde uit
zijn lendendoek, waarmee op humoristische toonzetting wordt geïmpliceerd
niet alleen dat Cupido indirect zorgt voor de voortplanting van dit
nageslacht, maar er persoonlijk verantwoordelijk voor is. Het Latijnse
distichon volgt deze gedachte met de vraag wie niet de natuurlijke
gave van het zaad van Amor kent ('Indolis ... Amoris'). Vervolgens wordt,
niet zonder humor, Pallas Athena aangehaald in haar hoedanigheid
van eeuwige maagd op wie de pijlen van Cupido geen effect hebben.
Bekendheid met deze eeuwige maagd, die niet voor nageslacht zal zorgen,
heeft het uitsterven van de mens tot gevolg ('Hinc ... homo').
De levenscyclus wordt compleet gemaakt doordat de vruchten zelf weer
voor nieuw leven te zorgen ("die d'aerde vveder voet"). Door de opening van het hek zien
we op de pictura de contouren van een liefdespaartje, met achter hen een kerk.