Tyrannis Amoris [25]
XXV.
Bernard.
Isai.
August.
Hieron.
Hugo de S. Vict.
HOmo, cum in luxuriâ est, non intelligit, com-
paratus est iumentis insipientibus & similis
factus est illis. O extrema libidinis turpitudo!
quæ non solum mentem effæminat, corpus ener-
uat, maculat animā, fœdat personam, sed & ma-
ximè bestialem vitam reddit; ex quo enim semel
mentem alicuius occupauit, vix eum bona cogi-
tare permittit, & tamquam bestijs simillimū ser-
uire facit peccato. O Domine, Venus & Cupido
deuiserunt sibi vestimenta virtutum, quibus orna-
ueras eum; fecerunt sibi viam per eum; sub pedi-
bus suis conculcauerunt eum: fæcibus peccatorū
polluerunt templum Sanctum tuum, posuerunt
illud desolatum & mœrore confectum. it ante
eos cæcus & nudus & illaqueatus funibus pecca-
torum. fugant & trahunt eum ante se in circuitu
de vitio in vitium, & de luto in lutum; & vadit
absque fortitudine ante faciem subsequentium.
seruus est, & seruitutem amat. cæcus est & cæcita-
tem desiderat; vinctus est, & vincula non horret:
amarum dulce, & dulce amarum credit. eheu! vi-
uens mortuus est, ita vt ægre resurgere possit. Sed
quid remedij, o anima? duobus modis ignis ex-
stinguitur, scilicet dum subtrahuntur ligna, vel as-
pergitur aqua: sic luxuriæ flamma, dum subtra-
huntur carnis incitamenta, vel dum mens irriga-
tur lachrymarum affluentiâ, suffocatur ne noceat.
HOmo, cum in luxuriâ est, non intelligit, com-
paratus est iumentis insipientibus & similis
factus est illis. O extrema libidinis turpitudo!
quæ non solum mentem effæminat, corpus ener-
uat, maculat animā, fœdat personam, sed & ma-
ximè bestialem vitam reddit; ex quo enim semel
mentem alicuius occupauit, vix eum bona cogi-
tare permittit, & tamquam bestijs simillimū ser-
uire facit peccato. O Domine, Venus & Cupido
deuiserunt sibi vestimenta virtutum, quibus orna-
ueras eum; fecerunt sibi viam per eum; sub pedi-
bus suis conculcauerunt eum: fæcibus peccatorū
polluerunt templum Sanctum tuum, posuerunt
illud desolatum & mœrore confectum. it ante
eos cæcus & nudus & illaqueatus funibus pecca-
torum. fugant & trahunt eum ante se in circuitu
de vitio in vitium, & de luto in lutum; & vadit
absque fortitudine ante faciem subsequentium.
seruus est, & seruitutem amat. cæcus est & cæcita-
tem desiderat; vinctus est, & vincula non horret:
amarum dulce, & dulce amarum credit. eheu! vi-
uens mortuus est, ita vt ægre resurgere possit. Sed
quid remedij, o anima? duobus modis ignis ex-
stinguitur, scilicet dum subtrahuntur ligna, vel as-
pergitur aqua: sic luxuriæ flamma, dum subtra-
huntur carnis incitamenta, vel dum mens irriga-
tur lachrymarum affluentiâ, suffocatur ne noceat.
Tyrannie de l'Amour.
XXV.
Traisner vn ioug fatal, & ne s'en oser plaindre,
Preueoir son desespoir, & ne les vouloir craindre,
Se laisser gourmander d'vne vilaine main,
Changer la liberté en vn cruel seruage
Et la douceur d'Amour en eternelle rage,
Sont les effects sanglants de cet Amour vilain.
XXV.
Traisner vn ioug fatal, & ne s'en oser plaindre,
Preueoir son desespoir, & ne les vouloir craindre,
Se laisser gourmander d'vne vilaine main,
Changer la liberté en vn cruel seruage
Et la douceur d'Amour en eternelle rage,
Sont les effects sanglants de cet Amour vilain.
Translations
The tyranny of love. |
Every man who commits sin, is a slave of sin. |
Literature
Sources and parallels
- Possibly based on, not mirrored, the word 'mvndani' removed from the motto, in: Tyrannis amoris mundani. [6] (in: anonymous, Amoris divini et humani antipathia (1628)) [Compare]
- Same copperplate, slightly altered, in: De liefde straft de wederspannigen [10] (in: Willem den Elger, Zinne-beelden der liefde (1703)) [Compare]
References, across this site, to this page:
- Tyrannis amoris mundani. [6] (in: anonymous, Amoris divini et humani antipathia (1628))
- De liefde straft de wederspannigen [10] (in: Willem den Elger, Zinne-beelden der liefde (1703))
Iconclass
A 'proud soul' is pulling the chariot of Venus while Cupid acts as charioteer- other birds: turtle dove [25F39(TURTLE DOVE)]
- chariot, triumphal car [43A421]
- charioteer, 'auriga' [43C21311]
- archer's weapons: bow (+ variant) [45C15(BOW)(+0)]
- whip (+ variant) [46C1463(+0)]
- (personifications and symbolic representations of) Love; 'Amore (secondo Seneca)' (Ripa) (+ emblematical representation of concept) [56F2(+4)]
- Pride, Loftiness; 'Alterezza in persona nata povera civile' (Ripa) (+ clothed) [57AA64(+133)]
- proverbs, sayings, etc. (with TEXT) [86(TYRANNIS AMORIS)]
- triumph of Venus; 'Carro di Venere' (Ripa) [92C478]
- attributes of Venus (with NAME) [92C48(TURTLE DOVES)]