Balnea, vima, Venus multos exarsit amantes [37]
SONNET.
DIe dicmael in het Bad met Vroukens hem gaet vvasschen,
Die dicmael in den Wijn hem selven overdrinct,
Die in vvellust doorgaens synen tijt overbringt,
Die keert ooc tsyner schant, dicmael den Spit in d'Asschen.
Nochtans syn sy ghesont, de vvarme Badsche plasschen,
Sy ghenesen 'tLichaem, d'vvelc kranckheyt had omringht,
De Wijn versterct de Maech die de Wijndruyf ons schinct
'tMinnen-spel krijght het Bloet dat de sucht quam verasschen.
Zoo vvorden vvy gheleert dat onsen handel moet
In alles ghematicht zijn, vvillen vvy vrolijc leven,
En vlieden d'overdaet vol leedt en vol onspoet:
Maticheyt kan altijt vreuchde tot vreuchde gheven,
Daer d'overdaedt seer saen de blijschap eynden doet,
Ende besmet de Ieucht met een invvendich sneven.
DIe dicmael in het Bad met Vroukens hem gaet vvasschen,
Die dicmael in den Wijn hem selven overdrinct,
Die in vvellust doorgaens synen tijt overbringt,
Die keert ooc tsyner schant, dicmael den Spit in d'Asschen.
Nochtans syn sy ghesont, de vvarme Badsche plasschen,
Sy ghenesen 'tLichaem, d'vvelc kranckheyt had omringht,
De Wijn versterct de Maech die de Wijndruyf ons schinct
'tMinnen-spel krijght het Bloet dat de sucht quam verasschen.
Zoo vvorden vvy gheleert dat onsen handel moet
In alles ghematicht zijn, vvillen vvy vrolijc leven,
En vlieden d'overdaet vol leedt en vol onspoet:
Maticheyt kan altijt vreuchde tot vreuchde gheven,
Daer d'overdaedt seer saen de blijschap eynden doet,
Ende besmet de Ieucht met een invvendich sneven.
Balnea, vina, Venus multos exarsit amantes:
Et tamen exhilarant balnea, vina, Venus.
Balnea, vina, Venus multos prostrauit euntes:
Et firmant homines balnea, vina, Venus.
M. Ioan: Lanius lud.
Crispin de Pass inuent: excu:
Et tamen exhilarant balnea, vina, Venus.
Balnea, vina, Venus multos prostrauit euntes:
Et firmant homines balnea, vina, Venus.
M. Ioan: Lanius lud.
Crispin de Pass inuent: excu:
ICk en vveet niet (o Lief) of ick u vvtlegghen,, vvil
De Liefde die ic verborghen moet draghen,
Ick en vveet niet of ickt svvijghen nu, oft segghen,, vvil
Wt vreesen oft mijn vvoorden u mochten mishaghen:
Maer vvant ic niet langher d'ellendighe plaghen,
Het svvaer lijen, en invvendighe doleuren
En kan ghelijen, zoo moet ic u mijnen noot klaghen,
Oft het Herte sou my van drucke scheuren:
Helpt ghy my niet uyt jonstighe faveuren,
Zoo zal ic als den Sneeu in de Sonne verdvvijnen,
Want Liefde is een pijn boven alle pijnen.
De Liefde die ic verborghen moet draghen,
Ick en vveet niet of ickt svvijghen nu, oft segghen,, vvil
Wt vreesen oft mijn vvoorden u mochten mishaghen:
Maer vvant ic niet langher d'ellendighe plaghen,
Het svvaer lijen, en invvendighe doleuren
En kan ghelijen, zoo moet ic u mijnen noot klaghen,
Oft het Herte sou my van drucke scheuren:
Helpt ghy my niet uyt jonstighe faveuren,
Zoo zal ic als den Sneeu in de Sonne verdvvijnen,
Want Liefde is een pijn boven alle pijnen.
Op de Wijse: Wt Liefden siet.
MYn klacht aenhoort
Met soet accoort /
Ick liggh' versmoort // Goddinne /
Dus met een woort
Gheeft my confoort /
Ick roepe moort // Vriendinne.
V schoonheyt klaer
V deucht eerbaer /
Brenghen my daer // in smerte /
My dunckt voorwaer
Dat noyt Minnaer
Pijn hadde swaer // in't herte.
V Liefde stranck /
Hout my in dwanck /
Ia maeckt heel kranc // mijn sinnen /
O Aenschijn blanck /
Laet my eer lanck
Op myn ghesanck // troost winnen.
Dat my heel schent /
Dit swaer torment /
Wilt Liefken jent // ghelooven /
Ben ick absent /
Ghy my niet kent /
Present // zoo bent // ghy doove.
Ach u voorstel
Aenmerck ick wel /
Zijn niet dan spel // en kueren /
Dat ghy rebel
Dien u bevel
Doet / in ghequel // laet trueren.
In 'sWerelts pleyn
Gheef ick ghemeyn
V Lief alleyn // de Kroone
Boven certeyn
Helena reyn /
O klaer Fonteyn // seer schoone.
Dus gheeft my raet /
Lief delicaet
By u zoo staet // ghenade /
Komt my te baet /
Mijn hert beraet /
Eer dat het gaet // te spade.
Princesse mijt
V voor't verwijt /
V Dienaer zijt // ghenadich /
Op haet oft nijt
En acht ick ijt /
Ick blijf altijt ghestadich.
MYn klacht aenhoort
Met soet accoort /
Ick liggh' versmoort // Goddinne /
Dus met een woort
Gheeft my confoort /
Ick roepe moort // Vriendinne.
V schoonheyt klaer
V deucht eerbaer /
Brenghen my daer // in smerte /
My dunckt voorwaer
Dat noyt Minnaer
Pijn hadde swaer // in't herte.
V Liefde stranck /
Hout my in dwanck /
Ia maeckt heel kranc // mijn sinnen /
O Aenschijn blanck /
Laet my eer lanck
Op myn ghesanck // troost winnen.
Dat my heel schent /
Dit swaer torment /
Wilt Liefken jent // ghelooven /
Ben ick absent /
Ghy my niet kent /
Present // zoo bent // ghy doove.
Ach u voorstel
Aenmerck ick wel /
Zijn niet dan spel // en kueren /
Dat ghy rebel
Dien u bevel
Doet / in ghequel // laet trueren.
In 'sWerelts pleyn
Gheef ick ghemeyn
V Lief alleyn // de Kroone
Boven certeyn
Helena reyn /
O klaer Fonteyn // seer schoone.
Dus gheeft my raet /
Lief delicaet
By u zoo staet // ghenade /
Komt my te baet /
Mijn hert beraet /
Eer dat het gaet // te spade.
Princesse mijt
V voor't verwijt /
V Dienaer zijt // ghenadich /
Op haet oft nijt
En acht ick ijt /
Ick blijf altijt ghestadich.
FINIS.
Translations
Literature
Sources and parallels
- This pictura is taken from the , 'The pleasures and dangers of the bath-house', see: Veldman, Profit and pleasure: print books by Crispijn de Passe, . p. 141, n. 9, fig. 17
References, across this site, to this page:
No references to this emblem or page found.Iconclass
Several men and women in a bath-house; through an open door in the background a couple is visible, lying in bed- arm stretched forward (+ speaking) [31A2512(+9321)]
- Health, 'Sanitas'; 'Sanité' (Ripa) [31A4690]
- public baths [31A5451]
- 'après le bain' [31A5459]
- brush, sponge, etc. (toilet articles) [31A5462]
- sitting on the ground - AA - female human figure [31AA2351]
- toddler (male) (+ nude human being) [31D11211(+89)]
- adult man (+ nude human being) [31D14(+89)]
- adult woman (+ nude human being) [31D15(+89)]
- jug and basin; wash-basin [41A2415]
- bed [41A761]
- container of metal: bucket, can, canister, drum, tin [41A771]
- wooden container: barrel, cask [41A775]
- heating stove [41B22]
- Temperance, Moderation; 'Misura' (Ripa) (+ emblematical representation of concept) [54A43(+4)]
- proverbs, sayings, etc. (with TEXT) [86(BALNEA, VIMA, VENUS MULTOS EXARSIT AMANTES)]