← Content: PreviousContent: Next →

Quam dilecta tebernacula tua Domine virtutum! [44]


ha1629044pict

Back to top ↑
XLIV.
Psal. 83.
Hoe liefghetal zijn uvve vvoon-plaetsen
ô Heere der heyr-krachten! mijne siele
heeft begheerte, ende besvvijckt in de
voor-saelen van den Heere.
GHy die daer siet van alle zy
U hemel-soete borghery,
En uvv' schoon Enghels over-al
Met menich duysent in ghetal.

Há mijnen Godt hoe is u hof
Vervult van alle seghe-lof!
Met dat ick d'ooghe daer-op slae,
Dan ist dat ick verdvvellemt stae!

U Koningh-stadt die eevvich duert
Met schoone marber is bemuert,
En haere poorten tot vercier
Zijn opghemetst al uyt Porphier.

pb573athumb

Psalm. 83.
Quam dilecta tebernacula tua Do-
mine virtutum! concupiscit & de-
ficit anima mea in atria Domini.

Als haere straeten zijn beleydt
En met ghesteente ghepaveyt.
En de ghestichten die daer staen
Zijn boven alle mensche-vvaen.

De ghevels zijn naer mijn verstandt
Ghemaeckt uyt herden diamant,
De kaemers overdeckt met goudt
En zijn niet dan van Ceder-houdt.

De balcken boven en benéen
Niet dan uyt fijn yvoir ghesnéen,
De solder-rubben altemael
En zijn oock niet dan van cristael:

Een voetien niemandt daer en stelt
'Ten terd op peerels met ghevveldt,
En oock op alderley ghesteent
Dat de natuere daer verleent.

Als Esmerauden en Sapphiers,
Carbonckels groot als kolen viers,
Als Hyacinthen, en Robijns
Die daer ghelincken volle schijns.

De locht is daer de gaeldery,
De Sterren zijn tapitsery,
En van saysoen al tot saysoen
Ist daer altijdt al even-groen.


Gheen vvaeters door de kille vorst
n ligghen daer in-een gheschorst,
Men sieter slegghe, mist oft roock
Off gheenderlije vuyle smoock.

De koud' als hier soo niet en snijdt
Noch al soo spijtich oock en bijt,
Noch met den reghen vverre-balt
Off in het yssel neder-valt.

Men vvordt daer nimmermeer ghevvaer
Des vvinters grijs versteven hair,
Noch sneeuvv, noch ruyen haghel-steen
Die 't hier allom in 't vvitte kleen.

En soo 't daer nimmermeer en vriest
Den noordtschen blaeser hem verliest;
Maer Zephyrus daer voren komt
En over-aessemt het gheblomt.

Noch somer-dach en vvordet graen
Daer op de velden niet ghebraen:
Want Sirius met sijnen brandt
En heeft aldaer gheen overhandt.

Há mijnen Godt hoe is u Hof
Vervult met alle seghe-lof!
Met dat ick d'ooghe daer op slae
Dan is 't dat ick verdvvellemt stae!


By u ist altijdt stil en soel,
En even soet, en even koel,
Noch Boreas noyt soo en blies
Dat hy bedorve dat daer vvies.

By u den honigh altijdt vloeyt,
By u de velden staen ghebloeyt,
By u de sonne noyt en daelt,
Noch al te vinnigh oock en straelt.

De nacht als dochter van der eerdt
Is eeuvvelijck daer uyt gheweert,
En in die plecke schijnt den dach
Soo schoon als hy gheschijnen mach.

Soo schoon, soo klaer, soo lieffelijck,
Maer onsen dach g'heel onghelijck:
Want hoe den onsen ons belacht
Soo schijnt hy noch te vvesen nacht!

Almachtich Godt hoe uvve daet
G'heel ons vernuft te boven gaet;
En hoe de plaetse daer ghy vvoont
Haer boven dese vvereldt toont!

Den anghst, de sorghe, druck en pijn
Voor eeuvvich daer ghebannen zijn
De jalourzije, haet en nijt,
Zijn daer hun heerschappije quijt.


Processen voesters van krackeel
(Waer door den mensch hier meesten-deel
Tot op de beenen vvordt gheknaeght)
Zijn daer voor eeuvvich uytghejaeght.

Soo oock ghevvelt en moordery,
En alle bloedt-verstortery,
Daer en is lance, sperr' off schilt
Waer mé dat iemandt vechten vvilt.

De sieckten hebben daer ghedaen
Die hier de doodt meest voren gaen:
Want ieder hier ghesondtheydt erft
Die noyt tot gheenen ty bederft.

Noyt siel en hadd' hier teghen-spoedt:
Maer koeverheydt van alle goedt;
Iae vverdt als Godts verheven vriendt
Aen sijne taeffel noch ghedient.

Die niet en pronckt met aerdtsche kost,
Met alderhande vvijn off most,
Maer met gherechten voor en nae
Van vveghe Godt, en sijn ghenae:

Want de gherechten die sy gheeft
Zijn door de vvelck' men eeuvvich leeft,
S'en zijn ons ooghen niet bekent
Noch vvy en zijn die niet ghevvent.


Dees spijse, desen Hypocras
En zijn oock niet van dit ghevvas:
Maer eene spijs, en eenen dranck
Alleen voor die van dat bevanck,

Die daer mé leven t'allen ty
Van hongher en van dorste vry
In alle lust, en alle vveeld
Die nimmermeer hun en verveeld!

Há mijnen Godt hoe is u hof
Vervult van alle seghe-lof,
En hoe de plaetse daer ghy vvoont
Haer boven dese vverelt!

Mijn Godt 't vvaer my seer aenghenaem
Dat ick haest in die plaetse quaem:
Want ick verdvvellem en besvvijck
Soo saen ick maer om hoogh en kijck!

Psalm. 83.
Quam dilecta tebernacula tua Do-
mine virtutum! concupiscit & de-
ficit anima mea in atria Domini.

Psal. 83.
Hoe lief ghetal zijn uvve vvoon-plaetsen
ô Heere der heyr-krachten! mijne siele
heeft begheerte, ende besvvijckt in de
voor-saelen van den Heere.

August. medit. cap. 25.
MOeder Ierusalem / heylighe stadt Godts
weerdighe Bruydt Christi / mijn herte
bemint u / mijne siele heeft te grooten treck
naer uwe schoonicheydt! Och hoe schoone /
och hoe treffelijck / och hoe verheven moet ghy
wesen! ghy zijt gheheel schoone / ende daer en
is gheen vlecke in u. Gheluckich / ende van
eeuwe tot eeuwe gheluckich sal wesen mijne
siele / indien ick eens verdiene te aenschouwen
uwe groot-daedicheydt / uwe saelicheydt / uwe
uytnemende schoonheydt / uwe poorten / uwe
muren / uwe straeten ende uwe menichvuldi-
ghe woon-plaetsen / uwe edele borgherije / en-
de uwen grootmachtighsten Koningh / in sijn
lof ende eere! uwe mueren zijn ghemetst uyt
kostelijcke gesteenten / eñ uwe poorten uyt ge-
peerelte; uwe straeten zijn beleyt met gout / in
de welcke dat wort gesongē dē vreughdelijckē

alleluja; uwe menichvuldighe woon-plaet-
sen zijn ghegrondtfestight op Sapphyren /
ende Diamanten / de daecken ghedeckt met
gouden tichelen / wiens ghestichten nie-
mandt inne en gaet ten zy hy suyver is /
noch niemandt hier en woont die bevleckt
is. Moeder Ierusalem ghy zijt gheheel
schoone / ende gheheel soete in wellusten!
ghy en hebt niet dat ons ghelijckt / oft dat
metter aerde over-een komt. In u en is
nacht / noch duysternisse / noch eenighe ver-
scheydentheydt van tijde: maer Godt van
Godt / licht van licht / ende eene sonne der
gherechticheydt / die u altoos is beschijnen-
de / een wit ende een onbesmet lammeken
is voor altijdt u klaer licht / uwen glans /
ende uwe volmaeckte klaericheydt. Al u
goedt is te aenschouwen dien schoonen Ko-
ningh der Koninghen / die daer zijt verheven
ende omringhelt met sijn uytghelesene.
Daer zijn de lof-singhende reyen der En-
ghelen / daer is het gheselschap der hemel-
scher Borgherije / daer is de soete vreughde-
feeste van alle de ghene die uyt dese droeve
pelgrimagie zijn weder-ghekeert. Daer
is de schaere der wijse ende voorsichtighe
Propheten / daer is het ghetal der twaelf
Apostelen / daer is den seghen-rijcken le-

gher der roode Martelaers / daer is de hey-
lighe vergaederinghe der Belijders / daer
zijn die Godts-dienstighe Monicken / ende
die oprechte ende waere Woestijnenaers.
Daer zijn die heylighe Ionckvrouwen / die
de prickelen deser wereldt ende de broosheyt
van hun even-deel hebben kloeckelijck over-
wonnen. Daer zijn de knechtjens ende de
meyskens die door goede manieren hunne
jonghe jaeren zijn te boven ghegaen. Daer
zijn de schaepkens ende de lammerkens die
de weereldt zijn door-kommen. Ieghelijck
hem daer verheught / ende neemt ghenuchte
in sijn eyghen woon-plaetse / daer is onder-
scheydt in de glorie / maer ghene in de blijd-
schap. Daer woont de volmaeckte ende de
oprechte liefde: want Godt is daer al in al /
den welcken sy die daer wesen aenschouwen /
ende aenschouwende branden in sijne liefde /
ende hem beminnende loven hem / ende hem
lovende beminnen hem. In't korte / alle
hunne plichtingh is te loven den alder-
hoochsten. Och hoe gheluckich soude ick
wesen / waert dat ick naer de ontbindinghe
van dit lichaem verdient hadde te hooren
die ghesanghen der hemelscher melodije / die
ghesonghen worden tot het lof vanden eeu-
wighen Koningh / door de besitters van dat
opperste Vaeder-landt / ende door die heyr-

schaeren der hemelscher gheesten. Ick soude
gheluckich zijn / iae al te gheluckich / dat
ick oock eens waere weerdich den selven lof-
sangh te singhen voor mijnen Koningh ende
mijnen belijder / ende dat ick hem voor eeu-
wich mochte by-wesen.

August. medit. cap. 22.
O leven dat Godt bereydt heeft voor die
hem liefde draeghen! levende leven / saelich
leven / vry leven / gherust leven / schoon le-
ven / suyver leven / onbevleckt leven / hey-
lich leven / onsterffelijck leven / leven son-
der droefheydt / leven sonder anghst / leven
sonder bederffenisse / sonder verarghernisse /
leven sonder verstroyinghe / sonder veran-
deringhe / in 't korte leven vol alle weerde /
ende alle fraeyicheydt / daer dat gheenen te-
ghen-strijdenden vijandt en is / noch gheen
aenlocksel van sonde / daer dat de liefde vol-
maeckt is / daer dat gheen achter-dencken
en is / daer dat den dagh eeuwich is / en-
de den gheest altijdt over-een kommende /
daer dat Godt wordt ghesien aensicht aen
aensicht: Ende dat meer is daer de siele
voor eeuwich ende sonder ophouden met die
levend-makende spijse vervuldt wordt! Alle
mijne wenschen en strecken hun maer naer
u / ende naer uwe klaericheydt! Mijn ghe-
sichte en begheert gheenen anderen dach /
noch mijn herte ander goedt. Hoe dat

ick u meer aenschouwe / hoe ick door uwe
liefde meer valle in onmacht; uwe ghe-
dachtenisse veroorsaeckt my een sonderlingh
vernoeghen / ende doet my met allen wen-
schen naer uwe teghenwoordicheydt. Soo
dan het lust my / het lust my / segghe ick /
tot u te gaen stieren de ooghen van mijn-
der herten / met daer beneffens gheheel de
ghesteltenisse van mijnen gheest. Het is my
een vreughdt van u te spreken / van u te hoo-
ren / van u te schrijven / van u te handelen /
ende daghelijcks iet te lesen van uwe saelic-
heydt / die te herlegghen / ende seer dick-
mael in mijn ghedachten te verversschen het
ghene ick soude ghelesen hebben / op dat ick
niet beters konnende / ten minsten soude
doorstringhen de hitte / den arbeyt / het sweet /
ende alle andere onghemacken van dit sterf-
felijck ende verganckelijck levē onder die ver-
koelende lommer van uwe soete / aengenaeme
eñ verquickende locht / om ten lestē vermoeyt
zijnde / mijn hooft te gaen legghen in uwen
schoot / eñ daer my begeven tot de ruste. O ghy
aldergeluckichste leven! saelich rijcke dat ont-
slaegen is van de doodt! daer gheenen tijdt
met de iaeren op en klimt / daer den geduerigē
dagh en weet van geenen ondergangh / oft ee-
nige duysternisse! daer dat den winbarē strij-
der vergheselschapt met die lof-sangh-singen-
de reyen der Enghelen sonder ophouden tot

Godt is singhende dat Liedt vande Liede-
kens van Sion.

Hugo de S. Victore. l. de anima c. 4.
Wat ghesanghen / wat orghelen / wat
snaer-ghespelen en worden daer niet ghe-
hoort? want die orghelen spelen daer al-
toos eene aenghenaeme musike der Enghe-
len / ende op de selve die hemel-borghers zijn
oock singhende dat schoone Liedt der Lie-
dekens.

August. manu. cap. 24.
O mijne siele wilt hertelijck versuchten /
ende met allen yver wenschen dat ghy
moght gheraecken tot die opperste stede /
van de welcke soo vele vvonders ghesproken
vvordt,
in de welcke een wooninghe is als
van alderhande verheughende sielen.

Aug. l. 22. de civi. Dei cap. 30.
Wat al goedt daer gheen quaedt en sal zijn /
noch daer gheen goedt en sal ghebreken!
daer men den tijdt sal overbrenghen met het
lof van Godt almachtich / die daer sal wesen
in alles den gheheelen Al. Ick ben oock
daeraf ghewaerschouwt / als ick lese: Sae-
lich zijn sy ô Heere, die daer vvoonen in u
huys, sy sullen u loven van eeuvve tot eeu-
vve.
alle de lidtmaeten van dit onbederffe-
lijck lichaem / 't welck wy als-nu tot ver-
scheyden nootsaeckelijckheden bevinden ver-

deylt te wesen (want alsdan en sal die noot-
saeckelijckheydt niet wesen / maer wel eene
volle gheruste / ende eeuwighe ghelucksaem-
heydt) sullen hun alleene bekommeren met
het lof van den alderhoochsten.
Daer sal wesen die waere glorie / noch daer
en sal oock niemandt / oft door mis-ver-
standt / oft door vleyinghe worden ghepre-
sen. Gheene eere en sal den weerdighen wor-
den ontbonden / noch den onweerdighen
oock worden toe-gheeyghent. Daer sal woo-
nen den waeren vrede / noch daer en sal oock
niemandt van sy-selven / oft van iemant an-
ders in het minste verkort oft verhindert
worden. Hy die de deughdt verleent heeft /
sal van de selve noch willen wesen den loon
ende de vergheldinghe / daer voren heeft hy
sy-selven verlooft / soo dat men gheen schoon-
der belofte en soude willen wenschen! want
wat heeft anders te bedieden dit segghen van
den Prophete: Ick sal vvesen hunnen Godt,
ende sy-lieden mijn volck.
Ten waere
door my / hoe souden sy hebben hunnen noot-
druft / ick sal wesen alle het ghene de men-
schen met alder eere souden knnen begeeren
als te weten het leven / de ghesondtheydt / de
overvloedicheydt van spijse / eere / ruste / vrede
ende alle goedt: ende ten desen opsiene wordt

oock seer wel verstaen dat daer spreeckt den
Apostel dat Godt is al in al, ende dat hy
dien volghens oock sal vvesen het slot van
onse begheerte,
hy die ghesien sal worden
sonder eynde / sal bemint worden sonder
af-keer / ende ghelovet sonder eenighe ver-
moeytheydt. Daer sullen wy vry ende
ontslaeghen wesen / daer sullen wy sien en-
de lief hebben / daer sullen wy lief hebben
ende loven. Aenmerckt dan watter sal we-
sen in het eynde / sonder eynde. Want wat is
anders ons eynde / als te gheraecken tot dat
rijcke dat sonder eynde sal wesen?

Bonav. soliloq. cap. 4.
O mijne siele wat kan ick segghen / als
ick overdencke die toekomende blijdschap!
Ick valle by nae in on-machte door ver-
wonderinghe; want de blijdschap sal wesen
van binnen ende van buyten / van onder ende
van boven / ende van ter sijden. Soo sult ghy
u daer verblijden in al ende van al.

Ibid.
O mijne siele wat sal u dit voor eenen
dagh wesen / als ghy sult worden opgheno-
men tot dien gheluckighen rey / ende dat alle
uwe pijne (indien ghy Godtvruchtelijck ge-
leeft hebt / ende met alle lijdtsaemheydt die
verdraeghen) sal verkeeren in eeuwighe
blijdschap! Als-dan sult ghy loven uwen

Heere ende uwen Godt met de lippen van
blijdschap / ende segghen: Ick sal in der eeu-
vvicheydt gaen singhen de bermhertiche-
den van den Heere.

Amb. in orat.
O eeuwich huys Godts / naest hem zijt
ghy mijne blijdschap / ende mijne vertroo-
stinghe / ende de soete ghedachtenisse van
uwen heylighen naeme zy my een ontslaec-
kinghe van droefheydt / ende het eynde mij-
ner vernoeyinghe; want het my seer vernoeyt
van dese lastighe pelgrimagie.

Ibidem.
O schoon eñ klaerblinckende huys Godts
ick hebbe bemint uwe treffelijckheyt ende de
plaetse der verheventheyt Godts. Dat ick den
dach ende nacht in dese mijne pelgrimagie
tot u stiere mijne versuchtinghen / dat mijn
herte naer u hijghe / dat mijnen geest u gaede
slae / ende ten lesten dat mijne siele wensche te
geraecken tot die eeuwighe saelicheydt.

August. medit. cap. 37.
Wanneer sal ick gheraecken in uwe schoo-
ne ende wonderbaere woonstede? daer altijdt
is een soet gheluyt van vrolijckheydt / ende
van blijdschap in de woonsteden der recht-
veerdighe! Saelich zijn sy, ô Heere, die daer
vvoonen in u huys, sy sullen u loven van eeu-
vve tot eeuvve;
gheluckich eñ boven maeten
geluckich zijn sy die ghy hebt verkoren ende

opghenomen tot dat hemels erf-deel. Siet
Heere uvve heylighe bloeyen voor u ghe-
lijck ene lelye,
Want sy worden vervult
door den overvloedt van uvven huyse, en-
de ghy sult die te drincken gheven uyt de
beke uvver vvellusticheydt.
want ghy zijt
de fonteyne des levens. Och hoe wonder-
baer / hoe schoone / hoe aenghenaem zijn de
woonsteden van u huys / ô Godt der heyr-
krachten! Dese mijne sondighe siele heeft
groot verlanghen om daer te moghen kom-
men! Heere ick hebbe bemint de treffe-
lijckheydt van den huyse van uvve glorie;
eene saecke hebbe ick begheert van den
Heere, dese sal ick versoecken, op dat ick
alle de daeghen mijns levens soude vvoonen
in het huys des Heeren.

August. soliloq. cap. 35.
O gheluckighe! ô dry soo vier mael ghe-
luckighe / die nu ontslaeghen van alle quaet /
ende versekert van hun eeuwighe saelicheydt /
hebben verdient te kommen tot u ô rijcke
vol alle treffelijckheydt. ô rijcke dat eeu-
wich is / ende noyt en sal kommen ten on-
der! daer dat gheduerich dach is / daer dat
woont den waeren vrede / daer dat rusten de
sielen der Heylighe; Over vviens hoofden
altoos schijnt de blijdtschap die sy sullen
behouden,
ende daer alle droefheyt is uyt-

ghebannen. O Heere / hoe vvonderbaer en-
de hoe loffelijck is u rijcke, in het vvelcke
nevens u heerschappen alle de Heyli-
ghen.

Greg. in Psal. 7. pœnit.
Daer is een licht dat altijdt schijnt / daer
is blijdschap sonder achterdencken / begheer-
te sonder pijne / liefde sonder swaericheydt;
vervultheydt sonder walghe / ghesontheydt
sonder ghebreck / ende leven sonder doodt /
daer de oodtmoedighe van herten / daer de
sielen der rechtveerdighe / daer de inghesete-
ne van dat hemels Vaeder-landt / daer de
ghelitten der hemelscher gheesten siende den
Koningh in sijne verheventheydt hun te sae-
men zijn verheughende. Daer in een ieder
bloeyt de volmaeckte liefde / ende een ieders
blijdschap ghemeyn is.
O goedertieren Iesv, Woordt des Va-
ders / af-schijnssel van des Vaders verhe-
ventheydt / die de Enghelen wenschen te
aenschouwen / leert my volbrenghen in al-
les uwe begheerte / op dat ick bestiert zijnde
door uwen rechten gheest mach gheraecken
tot die heylighe stadt / daer den dagh is eeu-
welijck schijnende / daer dat is eenen een-
drachtighen wille / daer dat is de versekerde
ruste / ende die gheruste eeuwicheydt / ende

die eeuwighe ruste / ende die gheruste gheluck-
saemheydt / ende die gheluckighe soeticheydt /
ende die soete blijdschap / daer ghy ô Godt
insghelijcks in der eeuwicheydt zijt levende /
met den Vaeder ende den heylighen Gheest.
Amen.


Back to top ↑

Translations


Back to top ↑

Literature


    Back to top ↑

    Sources and parallels


    Back to top ↑

    References, across this site, to this page:


    Back to top ↑

    Iconclass

    The human soul is looking up at the Christ-child, enthroned in heaven, surrounded by angels

    Back to top ↑

    Comments

    commentary