A autruy mort, a moy vie [6]
Int vier leef1
ick altijdt/ tot ’t vier ben
ick geboren
Het is mijn lust mijn vreucht/ het vier hebb’ ick ghecoren2/
Daer zonder can ick niet/ O had ick niet het vier/
Het vier dat my verheucht/ ick waer een schamel3 dier.
O vier blijft my maer by/ en wilt my niet begheven/
Het geen dat ander quetst/ is oorsaeck van mijn leven.
Het vier is mijn behoudt/ het gheen dat ander schaedt
Is oorsaeck dat ick ben bevrijdt van alle quaedt.
Het is mijn lust mijn vreucht/ het vier hebb’ ick ghecoren2/
Daer zonder can ick niet/ O had ick niet het vier/
Het vier dat my verheucht/ ick waer een schamel3 dier.
O vier blijft my maer by/ en wilt my niet begheven/
Het geen dat ander quetst/ is oorsaeck van mijn leven.
Het vier is mijn behoudt/ het gheen dat ander schaedt
Is oorsaeck dat ick ben bevrijdt van alle quaedt.
Translations
Voor een ander de dood, voor mij het leven. |
Death to the one is life to the other. |
Salamander, het vuur dat andere dieren doodt, voedt jou. Zo kunnen wij door andermans dood leven. |
Salamander, the fire that kills other animals feeds you. Thus the other’ death is life to us. |
Literature
- Henkel and Schöne, Emblemata, col. 740
- Praz, Seventeenth-Century Imagery, pp. 85,92
Sources and parallels
- Same emblem in 1608 edition: A autruy mort, a moy vie [6] (in: Daniël Heinsius, Emblemata amatoria (1607/8)) [Compare]
- Source for the metaphor of the lover as a salamander in the fire: Petrarca, Canzoniere, poem. 207
- Source for the pictura: Paradin, Princeliicke Deviisen, embl. 8
- Source for the emblem: Valeriano, Hieroglyphica, pp. 162-164
- A probable source for the pictura: Giovio, Dialogo dell'imprese, pp. 28-29
- Parallel in the 1616 edition (motto the same, subscriptio slightly departs, pictura partly mirrored): A autruy mort, a moy vie. [30] (in: Daniël Heinsius, Ambacht van Cupido, from: Nederduytsche poemata (1616)) [Compare]
- A parallel (and probably adaptation) for the emblem (motto, latin subscriptio and pictura): Mea vita per ignem [115] (in: Otto Vaenius, Amorum emblemata (1608)) [Compare]
- A parallel for the French motto and the pictura (though mirrored salamander and addition of Cupid).Une Salamandre au feu (in: Daniel de la Feuille, Devises et emblemes (1691)) [Compare]
References, across this site, to this page:
- Une Salamandre au feu (in: Daniel de la Feuille, Devises et emblemes (1691))
- A autruy mort, a moy vie [6] (in: Daniël Heinsius, Emblemata amatoria (1607/8))
- A autruy mort, a moy vie. [30] (in: Daniël Heinsius, Ambacht van Cupido (1613))
- A autruy mort, a moy vie. [30] (in: Daniël Heinsius, Ambacht van Cupido, from: Nederduytsche poemata (1616))
- Mea vita per ignem [115] (in: Otto Vaenius, Amorum emblemata (1608))
Iconclass
A salamander lying in a fire- fire (one of the four elements) [21C]
- salamander (fabulous animal); salamander as spirit of fire [25FF412]
- rocks [25H112]
- open fire (in general) [41B1]
- (personifications and symbolic representations of) Love; 'Amore (secondo Seneca)' (Ripa) (+ emblematical representation of concept) [56F2(+4)]
- Vitality, Viability, Vital Force (+ emblematical representation of concept) [58B1(+4)]
- proverbs, sayings, etc. (with TEXT) [86(A AUTRUY MORT, A MOY VIE)]