← Content: PreviousContent: Next →

Liefde is de beste leermeester [22]


el1703022pict

Back to top ↑
193 ↓
LIEFDE IS DE BESTE LEERMEESTER.

Zy niet bekommert, laat de Liefde u overheeren,
Zy weet veel beter met de waereld om te gaan,
Zy is altyd gewent die ronde bol te slaan,
Dog dit gering verlies zal tot uw voordeel keeren.
Het is een vaste wet voor ymand die bemint
Dat als hy 't meest' verliest, hy dikmaals 't meeste wint.

194 ↓
[blanco]

195 ↓
LIEFDE IS DE LEERMEESTER.
Zoo wel als de Liefde de beste Leidsman is, is
zy ook de beste Leermeester: wie, zegt Boëtius,
,,kan de minnaars lessen geeven, daar de Liefde
,,de grootste wetgeever voor zig zelve is, lib. 3.
,,met. ult.
Quis legem det amantibus?
Major lex amor est sibi.
Op deeze voet spreekt de Satyr by Guarini Past. Fid. att. 1.
sc. 5.
Che tanta servitù? che tanti preghi,
Tanti pianti, e sospiri? usin quest' armi
Le femine, e i fanciulli: i nostri petti
Sien' anche ne l'amar virili, e forti.
Waer toe soo veel gevleyt? waer toe soo veel gebeden?
Waer toe geweent, gesucht? waer toe zoo veel geleden?
Dit slag van wapens (agt ik) beter passen sou,
Aen jonge kind'ren, of een slap gehertte vrouw;
Ons hart moet rou en sterck, ja mann'lyk zyn in 't minnen.
Een een weinig verder
Lascia, lascia le lagrime, e i sospiri,
S'acquisto far de la tua donna vuoi':
E s' ardi pur d' inestinguibil foco,
Nel centro del tuo cor quanto più sai
Chiudi l'affetto, e poi secondo 'l tempo
Fà quel ch' Amore, e la Natura insegna.

196 ↓
Però che la modestia è nel sembiante
Sol virtù de la donna, e però seco
Il trattar con modestia è gran difetto:
Ed ella, che si ben con altrui l'usa,
Seco usata l'hà in odio, e vuol che'n lei
La miri sì, ma non l'adori il vago.
Con questa legge naturale, e dritta,
Se farai per mio senno, amerai sempre.
Houdt vry van suchten op, geen tranen meer te wagen.
Traght gy te winnen die gy hertelyk bemindt
Schoon gy de minne-vlam onblusselyk bevindt,
Sluit liefd' in 't hert en tracht uw' tochten t'overheeren;
Doet met gelegentheidt, het gene gy sult leeren
Van liefd' en van natuur geschiktheyt van een maegt
Is maer een deugdt, die sy alleen in 't wesen draegt;
Dies, soo gy met haer meent van zedigheydt te praten,
Dat dient, als misverstandt, heel agterweeg gelaten:
By and're willen sy die selfs gebruiken: maer
Sy houden in den haet, die die gebruykt by haer;
Sy willen, dat men sal geschiktheid in haer speuren:
En schynen die geheel in Minnaers af te keuren;
Draegt u na dese wet, natuurlyk regt en goedt,
Soo blyft (na myn verstandt) u steedts het minnen soet.
Het is wel waar dat men om dit geheel op te volgen die staat
moest beleeven daar in het voorgaande zinnebeeld van ge-
sprooken is: dog deeze les is evenwel niet geheel vrugte-
loos, want men zal zig menigmaal gelukkiger vinden met
de lessen van Liefde naaw op te volgen, als dat men eenige
andere zaaken in 't oog hebbende, zomtyds uit beschroomt-
heid, zomtyds uit deugd, van dezelve te verre wykt:
Sied il bien a l'Amour d'estre si raisonnable?
Voegt het de Liefde wel zoo redelyk te zyn?

197 ↓
Vraagt Elise, Astrate, in het vierde tooneel van 't tweede be-
dryf: geenzints, en met rede word hem van Chorisbe in het
zelve stuk gezegt:
Vouz avez fait, sans doute un effort heroïque:
Mais ce n'est pas toujours dequoy l'Amour se picque;
Et par un noble effort, perdre un bonheur charmant,
Est plus une vertu de Heros que d'Amant.
'k Bekent gy hebt gedaan een overbraave daad,
En door dit heldestuk een eewig lof verkreegen;
Maar daar is juist altyd de min niet aan geleegen.
Het goet verliezen daar men al zyn heil in vind,
Is meer een heldedeugd als 't werk van een die mind.
Dus is het ligt te bemerken dat al die verheeve inzigten met
de Liefde altyd niet overeenkomen, en dat men zomtijds wel
iets van die heldedeugden moet verliezen om het in de Lief-
de weêr te vinden.
Ik moet hier nog byvoegen dat Ovidius in het tweede
Boek van zyne Minne-kunst de jongmans wel byzonder dee-
ze les geeft om in de gunst van haare beminden te komen,
dat zy onder het speelen al willens en weetens zig wat moe-
ten laaten afwinnen. Zie hier zyne eige woorden
Seu ludet, numerosque manu jactabit eburnos;
Tu male jactato, tu male jacta dato.
Seu jacies talos, victam ne pœna sequatur,
Damnosi facito stent tibi sæpe canes:
Sive latrocinii sub imagine calculus ibit;
Fac pereat vitreo miles ab hoste tuus;
De vertaaler heeft het voor de Amsterdamze Jeugd dus tot
onze zeden overgebragt.

198 ↓
Dog of 't gebeurde dat ghy met haer quaemt te spelen,
Onthouwt, onthouwt dan wel 't geen ick u ga bevelen
Indien ghy troeft so geeft haar staegh de beste blaen;
Of kond ghy dit niet doen, so wilt u selfs verraen,
En willens uwe kans versuymen en verkycken;
De Meysjes worden soet wanneerse mogen strycken:
Dus als ghy hebt gesien dat sy wat morssen wil,
Soo syt al siende blind, en swyght daer over stil.
Indien het Gansse-bord u strekt tot een vermaken,
Soeckt sy met gaeuwigheid voor by de put te raken,
Of teltser een te veel uyt vreese van de dood;
Siet dat ghy u niet stoort, noch u daer aan en stoot.

Back to top ↑

Facsimile Images


193

194

195

196

197

198

Back to top ↑

Translations


Back to top ↑

Literature


    Back to top ↑

    Sources and parallels


    Back to top ↑

    References, across this site, to this page:


    Back to top ↑

    Iconclass

    Love is teaching a young man how to play a croquet-like game; a globe lies on the playground

    Back to top ↑

    Comments


    Back to top ↑

    Notes