Otto Vaenius, Amoris divini emblemata (1615)

Translations

Het geweten is getuige.

Conscience is a witness

Twee vormen van liefde bouwen twee steden: de liefde voor God Jeruzalem, de liefde voor de wereld Babylon. Ieder moet zich daarom afvragen wat hij liefheeft en hij zal vinden waar hij thuis is.

Two kinds of love produce two kinds of society: love of God produces Jerusalem, love of the world produces Babylon. Therefore everyone must ask himself what it is he loves, and then he will find out of which he is a citizen.

Waar uw schat is, daar is ook uw hart. Wilt u weten waar uw schat is? Let op wat u liefhebt. Wilt u weten wat u liefhebt? Let op waar uw gedachten naar uitgaan. Dit is immers waar uw schat is.

Where your treasure is, there also is your heart. Do you want to know where your treasure is? Pay attention to what it is you love. Do you want to know what it is you love? Pay attention to what is you are thinking of. For this is where your treasure is.

Wie wil ervaren of God in hem woont, [...] moet vooral de liefde, de moeder van alle deugden, in het binnenste van zijn geest zoeken en als hij daarin onvoorwaardelijke liefde voor God en zijn naaste vindt, hoeft hij er niet aan te twijfelen dat God hem bestuurt en in hem woont.

Who wants to find out if God lives within himself, ought to search in the depths of his mind especially for the mother of all virtues, love, and if he happens to find the love of God and his neighbour residing in all his heart, he does not have to doubt whether God lives in him and leads him.

Je geweten zal je zeggen welke wil je in zijn greep heeft, of hij oneerbaar is of zuiver.

Twee liefdes hebben elk met kwistige hand hun stad gebouwd, de liefde voor de wereld Babylon, de naastenliefde Jeruzalem. Welnu, als u niet weet waar u moet wonen, zult u dat ervaren uit uw geweten waarvan u de inwoner bent.

Sources and parallels

• The soul having to choose between religious and profane love:
  Concupivit anima mea desiderare justificationes tuas [16] (in: Hermannus Hugo, Pia desideria (1624)) [Compare]
  , see also Concupivit anima mea desiderare justificationes tuas [16] (in: Justus de Harduwijn, Goddelycke wenschen (1629)) [Compare]
• as illustrated in: Hugo, Pia desideria (ed. Arwaker), bk/embl. 2/1
• The same opposition in Luyken (here the soul no longer doubting): Luyken, Jezus en de ziel, embl. 30
• Heavenly Jerusalem also in:Qaade Lust, nimmer rust [17] (in: Pieter Huygen, Beginselen van Gods Koninkrijk (1689)) [Compare]
• Destruction of the tower of Babel in:Quid superest [23] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615)) [Compare]
• Pictura remade in: Conscientia testis [97] (in: Jan Suderman, De godlievende ziel (1724)) [Compare]
• Heart in the purse in: Illic erit et cor vestrum [27] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615)) [Compare]
• Jerusalem symbolizing love of God in: Sed futuram inquirimus [12] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615)) [Compare]
• Pilgrim leaving his earthly possessions in search of the heavenly Jerusalem, in: Sed futuram inquirimus [12] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615)) [Compare]

References, across this site, to this page:

• Sed futuram inquirimus [12] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615))
• Quid superest [23] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615))
• Illic erit et cor vestrum [27] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615))
• Qaade Lust, nimmer rust [17] (in: Pieter Huygen, Beginselen van Gods Koninkrijk (1689))
• De Ziel met boose gedachten aengevochten, beroept haer op 't reyn geweten [9] (in: Jan Luyken, Jesus en de ziel (1685))
• Conscientia testis [97] (in: Jan Suderman, De godlievende ziel (1724))