Otto Vaenius, Amoris divini emblemata (1615)
Table of contents ↑Nullus liber erit, si quis amare volet [40]
NVLLVS LIBER ERIT, SI QVIS AMARE VOLET.
Matth.11.
Tollite iugum meum super vos, & discite à me,
quia mitis sum & humilis corde.[Bible,
Matthew 11:29]
Tollite iugum meum super vos, & discite à me,
quia mitis sum & humilis corde.
[Bible,
Matthew 11:29]
Bernard lib.de dilig. Deo.
O iugum sancti Amoris, quàm dulciter capis, glo-
riosè laqueas, suauiter premis, delectanter oneras, for-
titer stringis, prudenter erudis.
O iugum sancti Amoris, quàm dulciter capis, glo-
riosè laqueas, suauiter premis, delectanter oneras, for-
titer stringis, prudenter erudis.
August.
Quos Dominus liberos fecerat, seruos fecit non
conditione seruili, sed in Christi redemptione; non ne-
cessitate, sed charitate; seruum enim te fecit qui te suo
sanguine liberum fecit.[Augustinus, Enarrrationes, l1/l2/l3/plv/plpb-plpe. 103/3/9/37/1365-1366]
Quos Dominus liberos fecerat, seruos fecit non
conditione seruili, sed in Christi redemptione; non ne-
cessitate, sed charitate; seruum enim te fecit qui te suo
sanguine liberum fecit.
[Augustinus, Enarrrationes, l1/l2/l3/plv/plpb-plpe. 103/3/9/37/1365-1366]
Prosper.
Nemo seruit nisi cum aliqua libertate, & nemo li-
ber est, nisi cum aliqua seruitute: quanto autem magis
regnat in vnoquoque Dei charitas, tanto minus ei do-
minatur iniquitas.[Prosperius, Contra Collatorem, ch/sect/plv/plp/plc. 9/5/51/239/B]
[Augustinus, Enarrrationes, l1/l2/l3/plv/plp. 118/27/6/37/1582]
Nemo seruit nisi cum aliqua libertate, & nemo li-
ber est, nisi cum aliqua seruitute: quanto autem magis
regnat in vnoquoque Dei charitas, tanto minus ei do-
minatur iniquitas.
[Prosperius, Contra Collatorem, ch/sect/plv/plp/plc. 9/5/51/239/B]
[Augustinus, Enarrrationes, l1/l2/l3/plv/plp. 118/27/6/37/1582]
Hoe lieflijck is v
iock o Heer?
Met soet te drucken en t’omvanghen,
V last beswaert oock nimmermeer
De ziel die naer v heeft verlanghen:
Ghy hebt ons met v bloet beurijt,
Wt s’doots gewelt en s’duyuels banden,
V heerschappi men gheerne lijt,
Die ons behoet voor alle schande.
Met soet te drucken en t’omvanghen,
V last beswaert oock nimmermeer
De ziel die naer v heeft verlanghen:
Ghy hebt ons met v bloet beurijt,
Wt s’doots gewelt en s’duyuels banden,
V heerschappi men gheerne lijt,
Die ons behoet voor alle schande.
O joug heureux, heureux seruice,
Que l’on doibt desirer d’auoir:
n’Estant poßible que l’on puisse
Aimer bien, sans le receuoir.
Car puis que Christ par sa mort mesme
Nous a remis en liberté,
Sa croix afranchissant nostre ame
l’Asseruit à la charité.
Que l’on doibt desirer d’auoir:
n’Estant poßible que l’on puisse
Aimer bien, sans le receuoir.
Car puis que Christ par sa mort mesme
Nous a remis en liberté,
Sa croix afranchissant nostre ame
l’Asseruit à la charité.
Translations
|
Niemand
zal vrij zijn als hij zal willen liefhebben. |
|
No one will be free, if he wishes to love |
|
Neemt
mijn juk op u en leert van Mij, want ik ben zachtmoedig en nederig van hart.
|
|
Take upon yourselves my yoke, and learn from me, for I am friendly and humble in heart |
|
O juk
van de heilige liefde, hoe zoet is uw greep, hoe roemvol zijn uw banden, hoe aangenaam is uw onderdrukking, hoe lieflijk uw
last, hoe sterk uw omknelling,
hoe wijs uw onderricht. |
|
O yoke of holy love, how sweetly you capture, how gloriously you ensnare, how gently you subdue, how delightfully you lay
on burdens, how strongly you bind, how wisely you educate. |
|
Wie
de Heer vrij had gemaakt, heeft Hij tot slaven gemaakt, niet in de situatie van een slaaf, maar in de verlossing van Christus;
niet met dwang, maar met liefde;
[...] Hij heeft u immers tot slaaf gemaakt die u met zijn bloed vrij heeft gemaakt. |
|
Those whom God had made free, He made into slaves, not in that they are now in the condition of slavery, but because they
hade been redeemed by Christ; slaves not of necessity but through love. For it was He who set you free with His own blood
who made you a slave. |
|
Niemand is slaaf zonder dat hij een zekere vrijheid heeft en niemand vrij zonder een zekere slavernij; maar hoe meer
de liefde van God in ieder heerst,
des te minder macht heeft onrecht over hem. |
|
Nobody is a servant but with some degree of freedom, nobody is free but with some degree of servitude. Now, the more God's
love rules in anyone, the less injustice is master over him. |
|
Liefde
betekent onderwerping, want vrij zijn en liefhebben gaan moeilijk samen.
|
|
O
gelukkig juk, gelukkige slavernij waarnaar men moet verlangen, omdat het niet
mogelijk is goed lief te kunnen hebben zonder die te ontvangen. Want omdat
Christus zelf met zijn dood ons in vrijheid heeft gesteld, maakt zijn kruis dat
onze ziel bevrijdt, haar slaaf van de liefde. |
Sources and parallels
-
Parallel, via Vaenius' Amorum Emblemata: Serò detrectat onus qui subijt [23] (in: Daniël Heinsius, Quaeris quid sit Amor (c. 1601))
[Compare
]
-
Parallel, via Vaenius' Amorum Emblemata: Seró detrectat onus qui subijt [23] (in: Daniël Heinsius, Emblemata amatoria (1607/8))
[Compare]
-
Motto derives from: Gratum amanti iugum [37] (in: Otto Vaenius, Amorum emblemata (1608))
[Compare]
-
Pictura remade in: Nullus liber erit si quis amare volet [85] (in: Jan Suderman, De godlievende ziel (1724))
[Compare]
-
Choice between Christ's yoke and the wordly life leading to death in:Rectum judicium [4] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615))
[Compare]
References, across this site, to this page:
- Rectum judicium [4] (in: Georgette de Montenay/Anna Roemer Visscher, Cent emblemes chrestiens (c. 1615))
- Serò detrectat onus qui subijt [23] (in: Daniël Heinsius, Quaeris quid sit Amor (c. 1601))
- Seró detrectat onus qui subijt [23] (in: Daniël Heinsius, Emblemata amatoria (1607/8))
- Nullus liber erit si quis amare volet [85] (in: Jan Suderman, De godlievende ziel (1724))
- Gratum amanti iugum [37] (in: Otto Vaenius, Amorum emblemata (1608))