Justus de Harduwijn, Goddelycke wenschen (1629)

Table of contents ↑

← Content: PreviousContent: Next →

Defecit in dolore vita mea [15]


ha1629015pict

Back to top ↑
XV.
Psalm. 30.
Mijn leven is vergaen in vveedom, en-
de mijne jaeren in versuchtinghe.
WEl stond'et my dan te gheschien
Van nimmermeer te moghen sien
Een vrolijck daeghsken in mijn leven?
Hoe my den tijdt bedroghen heeft
Die my soo menigh-mael in-gheeft
Dat hy my morghen een soud' gheven?

Maer tot als-noch noyt ick vernam
Wanneer dat desen morghen quam
Noyt eenen dagh en vvas ick blijde.
Ick meynde dat Godt overhandt
De blijdschap en den rauvve sandt.
Voorsichtelijck elck t'sijnen tijde.

Ghelijck der sonnen klaer ghesicht
De doncker-koude vvolcken svvicht
En doet de nacht-smuyck henen vlieden;
Ghelijck de Maene d'ebb' en vloedt
Op seker uren komen doet
Soo docht ick 't oock hier te gheschieden.

pb167athumb


Psalm. 30.
Defecit in dolore vita mea, & anni
mei in gemitibus.

Soo isset docht ick van den mensch
Hy hevet al tot sijnen vvensch:
Maer och helaes! 't is niet met allen!
Wel anderssins is mijnen rouvv
Dan dien aentreckt een eerbaer vrouvv
Haer echtich man haer zijnd' ontvallen.

Dees soo sy derft haer vveder paer,
Sal rauvve draghen voor een jaer,
En niewersel dan t'huys verkeeren:
Maer naederhandt leght sy dien af,
En laetende den doo'n in 't graf
Verandert haest haer droeve kleeren.

Wat Iaer hebb'ick hier oyt gheleeft,
'K en hebb' ghesucht, 'k en hebb' ghebeeft,
Wat dagh oft uer my oyt ghereyde,
VVat ooghen-blick ick oyt aen-sagh,
Off ick en dede mijn beklach,
Off ick en treurd', off ick en schreyde!

Het mensche-leven wordt verkort
Door al de traenen die men stort,
Door al de droefheydt en d'ellende,
Soo Æolus de zee op-heft,
Hoe spijtigher hy aene-kleeft
Hoe hy veel eer sal nemen ende.

De loovers die den VVinter haelt
Den Somer dobbel vveer betaelt

Nu hy van herr' die doet uyt-spruyten,
Als Iuppiter de locht bedeckt
Met eene vvolck die reghen treckt
Dan gaet de sonn' haer oogh ontsluyten.

Maer laes! de doodt die 't al doet scheen,
Die schaeckelt mijnen druck in een,
Noyt mijnen druck en liet ick vaeren.
Speeld' ick oyt iet tot mijn ghenoegh,
Mijn herte vvas de luyt' die'ck sloegh,
En mijn gheklaegh de soete snaeren.

Met dese luyt ick mijnen tijdt
En mijne jonghe jeughdt verslijt,
Verr' heele daeghen ende nachten
Ay my, helaes! hoe dat 't ghesucht
Mijn herteken als-dan ontvlucht,
Dat ick vvel vvaende te versmachten!

Ay my, helaes! hoe mijn gheclagh
Dicks is gheresen met den dagh,
En soo daermé ghegaen ten onder!
O lieve Vrienden u vermaen
VVas dat ick soud' in vreughden slaen,
En men in-blaesde my veel vvonder.

'T vvas al en zijt soo niet bedroeft
Gheeft aen de wereldt dat sy hoeft,
VVilt uvve lusten vry hantieren:
Maer als ick my tot die begaf

Soo vloeyden my de traenen af
Al-even-eens ghelijck rievieren.

Verr' allen nacht met dat ick rust
VVordt mijnen slaep heel uyt-gheblust
Door dien mijn ooghen altijdt leken;
En soud'ick 't vvaeter houden in
Het over-stroomt my meer off min,
Off eenen Zee-dijck waer door-steken.

U-lien, ô bosschen hier ontrent
Is mijnen druck ghenoech bekent
U-lieden oock ô vvaeter-vlieten,
Ghy-lieden vveet hoe menigh-mael
Ick mijn ghekerrem hier her-hael
Hoe my de traenen hier ontschieten!

Iae selver Echo niet en svvijght
Soo saen dien mijnen gallem krijght
Doet over-luydt dien vveder-botsen,
En dickmael sy en ick te gaer
Beclotsen by ghebeurt aldaer
Met onse klacht de stijle rotsen.

Ghelijck Pandions dochters tvvee
Elckander klaeghden hunnen vvee
VVanneer hun Itys quam te voren,
Ghelijck de droeve Alcyone
Aen 't vvaeter haere klachte dé
Daer haeren man bleef in verloren.


Ghelijck de duyve maeckt ghequeel
Verloren hebbend' haer ghespeel
En nimmermeer en vvilt verblijden,
Neen, noch al meer is my ghebeurt
Mijn leven langh hebb'ick ghetreurt
En allen aen-stoet moeten lijden.

'T is mijn gheval te moeten zijn
In alle perss' en alle pijn
En al mijn leven hier te schreyen;
VVant soo ick eerst mijn moeder sagh
Met traenen deed'ick mijn beklagh,
En sal met traenen eens verscheyen.

Psalm. 30.
Defecit in dolore vita mea, & anni
mei in gemitibus.

Psalm. 30.
Mijn leven is vergaen in vveedom, ende
mijne jaeren in versuchtinghen.

Hier. in Psal. 30.
SOo langhe als den mensche hier blijft in
dit teghenwoordich leven / is hy onder-
worpen alle droefheden / ende hy en heeft niet
soo eyghen als schreyen ende suchten.

Aug. li. 21. de ciuitat. Dei. c. 14.
Ten is seker niet al lacchende dat den men-
sche ter wereldt is doende sijn in-komste / en-
de hoe wel hem onbekent wesen de ellenden /
die hem sullen over-komen / nochtans is hy
daer van ghelijck een Waer-seggher. Wy en
hebben noyt hooren segghen / dat eenich men-
sche in sijn gheboorte soude ghelacchen heb-
ben / dan alleenelijck Zoroaster/ ende wy en
konnen niet segghen dat desen boven-natue-
relijcken lacch hem iet goedts soude hebben
beteeckent. De Schriftuere seght ons: Een
svvaer ellendich iock is daer over de kinde-
ren van Adam, van den dagh des uyt-ganghs
uyt den buyck huns Moeders, tot den dagh
der begraevenisse, in den schoot van de moe-
der, van dit alles.

August. ser. 28. de verb. Apost.
Dit soo zijnde / laet ons vraeghen aen die

nieuw-gheboren kinderkens / om wat reden
dat sy met traenen eerst beghinnen: Een kin-
deken dat gheboren wordt sal schreyen / ende
naer eenighe daghen maer lacchen. Alst dan
schreyde in sijn gheboorte / soo wast een voor-
seggher sijns onghelucks / want de traenen
zijn de ghetuyghen:

Nazian. carm. de humanâ naturâ.
Dit is al oudt, en gaet heel vast
Dat hem den mensch in traenen vvascht
Soo saen hy 't leven komt ghenieten,
VVaer door hy ons gheeft te verstaen
Dat hy noch niet en heeft ghedaen:
Maer datter meer staen te verghieten.

Daer is ter aerde vvel een landt
Alvvaer men noyt gheen vvildt en vandt,
Noch vlocke sneeuvv en comt gheresen:
Maer dat oock iemandt há 't gheluck
Van hier te leven sonder druck,
Voorvvaer ô neen, 'ten can niet vvesen!

Auctor Speculi peccat. tom. 9.
Ghy zijt droef-moedigh ghekomen in de
ellende van dese wereldt / ghy hebt in dit u le-
ven uwe daghen versleten in weedom ende in
aermoede / ende met droefheydt ende swaeric-
heyt sult ghy van hier verhuysen. Bemerckt
dan dat uwe in-komste is beklaeghelijck /
uwen voort-ganck moeyelijck / ende uwen
uyt-ganck verschroomelijck.

Eccles. 2.
Ick hebbe het lacchen ghehouden voor
eene doolinghe, ende ick hebbe gheseydt


tot mijn blijdschap: VVaerom vvordt ghy
te vergheefs bedroghen?

Chrys. de martyribus imitandis.
De stemme des Heeren spreeckt tot de sij-
ne: Ghy-lieden sult schreyen ende droevich
vvesen, maer de vvereldt sal verblijden.
Voor
de Christelijcke menschen is de wereldtlijcke
blijdschap seer te beduchten / ende de droefheyt
hert-grondelijck te wenschen.

Chrys. hom. 54.
Al dat hier is en heeft maer den naeme
van blijdschap / naedemael dattet al is in
droefheyt.

2. Cor. 5.
VVy die hier zijn in dese vvoon-plaetse,
versuchten als wesende over-last.

Chrys. hom. in Psal. 115.

Hebben wy dan gheen reden om te ver-
suchten / naedemael wy hier woelen in een
vremt gheweste / ende versonden naer eene
woeste woon-plaetse / verre van ons vaeder-
landt?

Ier. 13.
Mijn siele sal schreyen in 't verborghen,
ende sy sal den eenen traen laeten vallen op
den anderen, ende mijn ghesichte sal noch
nieuvve traenen voort-brenghen
,

Chrys. tom. 5. hom. de virtut.
Men seght de tortel-duyve soo suyver te
wesen / ende haer weder-paer soo toe-ghedaen /
dat / al waert by aldien het selve weder-paer
oft door den voghelaer ghevanghen wierde /
oft van den Arent verscheurt / soo en sal sy
nochtans noyt soecken een ander / maer al-
toos wenschen om haer eerste / verwachten
sijn weder-komste / ende altijdt vol-herden in

die gheduerighe verwachtinghe / ende ghe-
trouwe standvasticheydt van haere liefde.
De Schriftuere doet ons ghedencken van dese
tortel-duyve / in het Liedt der Liedekens:
De voys der dortel-duyve is ghehoort in
onse landauvve.
O schoone versuchtinghe /
die daer rijst uyt den middel-grondt van een
liefde-draeghende ghemoet / pruyschende in
fonteynen van goedertierenheydt! O ver-
suchtinghe de welcke treckt naer Christum
Iesvm
den Saligh-maecker / ende die den he-
melschen Bruydegom ten alle kanten is ley-
dende!

Hugo de S. Victore serm. de assump. B.M.V.
De voys van de dortel-duyve en singht
niet dan minschap ende liefde / ende hy voor
wien sy singht en kan niet min dan met ghe-
lijcke liefde gheraeckt wesen / indien hy daer
is teghenwoordich / soo is hem desen sangh
een ghetuyghenisse van vreughdt / indien hy
daer niet en is / 't is eenen pandt / ende eene
waere versekertheyt van liefde / eñ van vrient-
schap. Soo dan de voys van de dortel-duy-
ve is vol van liefde / ende de dortel-duyve en
weet niet dan van liefde! ende wat verluyt de
voys der dortel-duyve / ende wat beduydenisse
heeft de voys der dortel-duyve? de voys van
de dortel-duyve is altijdt een / sy en veran-
dert niet / noch dese voys en vernoeyt haer
noyt. De dortel-duyve en sal hare voys noch
haeren sangh nimmermeer veranderen / al-

soo die altijdt een dinghen bemindt / sal altijdt
van het selve vermaenen. O dortel-duyve /
hoe soet is uwe voys / ende wie sal weerdich
zijn de selve t'aenhooren / de dortel-duyve
singht in haere eenigheydt / ende sy bemint
altijdt de eenicheydt / om dies wille / dat sy
niet anders en soeckt dan een eenpaerighe
liefde. Men sal haere voys niet hooren op
de straeten / sy en sal in 't openbaer haer niet
laeten hooren / men moet hem eerst vinden uyt
den ghedringe van het volck / ende alleen blij-
ven in het verborghen van goede gedachten.

Bernar. ser. 59. in Cant.
Want soo langhe als de menschen voor dē
dienst des Heeren hunne vergeldinge hebben
gehadt op deser aerde / ende dat sy meer aerde
hebben ontfanghen / sy en hebben niet ghe-
weten hoe dat sy waeren vremdelingen / noch
sy en hebben insghelijcks als de dortel-duyve
niet versucht: soo dan / gheduerende desen tijt /
en is de voys der dortel-duyve in onse lan-
dauwe niet ghehoort geweest: Maer als daer
belofte ghedaen is van het Rijcke der heme-
len / als-dan heeft de voys van de dortel-duy-
ve haer alder-eerst in 't openbaer laeten hoorē.
Want ter-wijlent elcke bysonder heylige siele
versuchtende was om Christus teghenwoor-
dicheyt / ende dat sy voorder uyt-stel seer quae-
lijck kost verdraeghen; ende ter wijlent sy al
weenende ende al suchtende van verre was
groetende haer gewenschte Vaeder-landt / en

dunckt u niet dat de selve siele d'Ampt be-
diende van die quelende ende aldersuyverste
dortel-duyve? t'sedert dien tijdt is de voys
van de dortel-duyve in onse landauwe ghe-
hoort geweest. Waer toe dan en sal ick om de
af-wesentheyt Christi niet vergieten menich-
te van traenen: Heere alle mijne begeerte is
voor u, ende mijne versuchtinghe en is voor
u niet verborghen. Ick hebbe gearbeydt in
mijne versuchtinge.
O Heere het is u bekent.
Maer hy sal gheluckich zijn die sal konnen
segghen: Ick sal alle nachten vvaschen mijn
bedde, ende mijne ligh-plaetse besproeyen
met traenen.
Ick en ben alleene niet die dese
versuchtinge my voor-beelde / maer dat wordt
oock gedaen van alle de ghene die Godts aen-
komste lief hebben / ende dit was dat hy seyde:
En moghen des Bruydegoms kinderen niet
vvel droevigh zijn ter vvijlent den Bruyde-
gom is met hen-lieden? de daeghen sullen
komen dat den Bruydegom hun sal worden
ontnomen, ende als-dan sullen sy rouvvigh
wesen.
Als oft hy wilde seghen / als-dan sal
de voys der dortel-duyve ghehoort worden.
O goedertieren Iesv , het is alsoo / de dae-
ghen zijn aenkomen; VVant het schepsel sel-
ve versucht, ende tot noch toe gaet het groot,
verwachtende de veropenbaeringe der kin-
deren Godts?
Maer sy en is niet alleene die
versucht; want wy versuchten oock in ons

selven, verwachtende de verkiesinghe van-
de kinderen Godts, ende de verlossinge ons
lichaems.
Ende verre zy van daer dat dese
versuchtinghen souden zijn te vergheefs. Ha
neen. Aen de selve wordt uyt den hemel soo
soetelijck gheantwoordt: Om de ellende der
ghebreckighe, ende de versuchtinghe der
aerme sal ick nu op-staen, seght den Heere.

In den tijdt der Vaeders was dese voys van
versuchtinghe:
nochtans heeft sy seer selden
ghehoort gheweest / ende een ieder versuchte
maer alleenelijck by sy-selven. Daerom seyde
eenen: Mijn secreet is in my, mijn secreet is in
my.
Maer naedemael dese woorden gheroepen
zijn gheweest met luyder stemmen / soeckt
het ghene hier boven is, daer Christus Iesvs
is sittende ter rechter handt Godts,
t'sedert
heeft de voys der dortel-duyve beghinnen te
klincken in den mondt van een ieghelijck / eñ
een ieghelijck heeft oorsake ghevonden om te
weenen ende te versuchten.

Back to top ↑

Sources and parallels


Back to top ↑

References, across this site, to this page: