• Emblem Books
  • Heinsius, Quaeris quid sit Amor? (c. 1601)
  • Heinsius, Emblemata amatoria (1607/8)
  • Vaenius, Amorum emblemata (1608)
  • Hooft, Emblemata amatoria (1611)
  • Vaenius, Horatiana emblemata (1612)
  • [anonymous], Cupido's lusthof (1613)
  • Heinsius, Ambacht van Cupido (1613)
  • De Montenay/Roemer Visscher, Emblemes (c. 1615)
  • Vaenius, Amoris divini emblemata (1615)
  • Heinsius, Ambacht van Cupido (1616)
  • [anonymous], Nieuwen ieucht spieghel (1617)
  • Vaenius, Emblemata aliquot selectiora amatoria (1618)
  • Cats, Proteus (partial) (1618)
  • [anonymous], Thronus Cupidinis (1620)
  • Hugo, Pia desideria (1624)
  • Cats, Sinne- en minnebeelden (1627)
  • [anonymous], Typus mundi (1627)
  • [anonymous], Amoris divini et humani antipathia (1628)
  • Van Leuven, Amoris divini et humani antipathia (1629)
  • De Harduwijn, Goddelycke wenschen (1629)
  • Luyken, Duytse lier (1671)
  • Luyken, Jezus en de ziel (1685)
  • Huygen, Beginselen van Gods Koninkrijk (1689)
  • [anonymous], Emblemata amatoria (1690)
  • De la Feuille, Devises et emblemes (1691)
  • Den Elger, Zinne-beelden der liefde (1703)
  • Hoogstraten, Zegepraal der goddelyke liefde (1709)
  • Suderman, De godlievende ziel (1724)

Audaces fortuna iuvat [54]

Back to top ↑

106 ↓

AVDACES FORTVNA IVVAT.

Virg.
Pellenti inuidiam sors auxiliatur Amori:
Audenti rerum nam alea fausta cadit.

Propert.
Quòd si deficiant vires, audacia certè,
Laus erit, in magnis & voluisse sat est.

Ouid.
Audendum est fortes audiuuat ipsa Venus.

Fortune aydeth the audatious.

Fortune the louer aydes in combat hee is in,
When valiantly he fights with enuy and with shame,
And shewes hee not deserues a coward louers name,
Faint louers merit not faire ladies for to winne.

Gli audaci la fortuna aiuta.

Gl’ arditi la fortuna fauorisce,
E più l’ Amor, che intrepido combbate,
La vergogna, e l’Invidia Amor’ abbatte:
Vn codardo amator mai non gioisce.

’t Gheluckt den stouten.

Fortuyn den stouten helpt/ bysonder de ghetrouwe
En onversaeghde Liefd’/ de welcke haet en nijt
En schaemt’ onnoodigh ooch veriaeght tot allen tijdt.
Een bloo hert nimmermeer beminde schoone vrouwe.

Fortune aide aux hardis.

Fortune aide aux hardis, elle tient compagnie,
Sur tous au braue Amour, qui courageux abat
La vergoigne inutile & l’enuie au combat.
Iamais poitron amant n’emporta belle amie.

107 ↓

Back to top ↑

Translations

Vergilius, Aeneis 10, 284; cf. Seneca, Epistulae morales ad Lucilium 94, 28 Wie waagt die wint.

Vergilius, Aeneis 10, 284; cf. Seneca, Epistulae morales ad Lucilium 94, 28 Fortune helps the daring.

Het geluk is met de Liefde die op jaloezie stuit want de dobbelsteen der dingen valt gunstig voor wie waagt.

Fortune helps Love when he meets envy for the dice of chance is falling well for someone who dares.

Propertius, Elegiae 2, 10, 5-6. Ook al ontbreekt het talent, respectabel is al het te durven. Iets te hebben gewild is bij een groot doel genoeg. [tr. W.A.M. Peters, Baarn 1991, p. 56]

Propertius, Elegiae 2, 10, 5-6. Should strength fail me, yet my daring will win me fame: in mighty enterprises it is enough even to have willed.

Tibullus, Elegiae 1, 2, 16. Waag je kans, Venus helpt wie durft.

Tibullus, Elegiae 1, 2, 16. Venus herself helps the daring.