anonymous, Cupido’s lusthof (1613)
Table of contents ↑Cupidoos Heemel is te erven met liefd in liefs te steruen [4]
4.
EMBLEMATA.
Hy diet schier achten eenen droom
Te sitten onder eenen boom
VVaerom sich Bacchus had ghevlecht
Bemercten alles eerst te recht
Doen hy gheslapen had met lust,
Vant hem in zijns Liefs schoot gherust
Den Nectar daer verdreeff de quael
Van tvveeghelieffkens teenenmael
Den Minnaer vvenscht vvel na de doot
Doch tsterven in zijns Liefstens schoot
Maer meerder vreucht het oyt hem brocht
Dat hy lang by haer leven mocht.
Hy diet schier achten eenen droom
Te sitten onder eenen boom
VVaerom sich Bacchus had ghevlecht
Bemercten alles eerst te recht
Doen hy gheslapen had met lust,
Vant hem in zijns Liefs schoot gherust
Den Nectar daer verdreeff de quael
Van tvveeghelieffkens teenenmael
Den Minnaer vvenscht vvel na de doot
Doch tsterven in zijns Liefstens schoot
Maer meerder vreucht het oyt hem brocht
Dat hy lang by haer leven mocht.
Een nieu Amoureus Liedeken:
Op de voyse. Daerder twee een vrijster vrijen, &c.
In het rusten door soet dromen
Legghende te slapen fier
Was bynae ick opghenomen
Deur Morpheus zijn bestier
Vreuchdes droom my maeckten ang
Soeten slaep duert eens soo langh.
Iupiter had doen gheboden
Een Feest te bereyden daer
Noodende al d'ander goden
Deur Mercurius voorwaer
Twas soo chierlijck int aenvang
Soeten slaep duert eens soo lang.
Mars quam eerst met cloeck bestiere
Hymeneus vol van vreucht
En Vulcanus vanden Viere
Bacchus heeft hun soo verheucht
Cupido ginck Lieffdes gangh
Soeten slaep duert eens soo langh.
In der Goden gulden zale
Dese feest was toeghericht
Pluto rijck als principale
Phœbus heeft de zael belicht
Met zijn gouden stralen strang
Soeten slaep duert eens soo langh.
Triton heeft t'lavoor ghenomen
Nepthun maeckte d'handen reyn
AEolus is inghecomen
Heel vercoelende het pleyn
Aura quam onder tghedrang
Soeten slaep duert eens soo langh.
Al des Hemels schoon Goddinnen
Quamen van hun throon playsant
Die schoon Venus vander Minnen
Met Minerva vol verstant
Iuno Rijcklijck int ontfangh
Soeten slaep duert eens soo langh.
Ceres bracht daer alle vruchten
Groeyende op Tellus weydt
Ia Pomona vol ghenuchten
En Diaen in reynicheyt
Flora bracht het schoon behang
Soeten slaep duert eens soo lang.
Meya om het soet vermaken
Met haer Muses drymael dry
Amphion voor alle saken
Speelden s'hemels melody
Vreucht bedreeff t'ghepeysen bang
Soeten slaep duert eens soo lang.
Prince.
Die reyn Prinslijcke Najaden
Met de Nimphes vol van eer
Iae oock allen de Dryaden
Dienden dees feest met begheer
Helder claer Syrenen sangh
Soeten slaep duert eens soo langh.
Op de voyse. Daerder twee een vrijster vrijen, &c.
In het rusten door soet dromen
Legghende te slapen fier
Was bynae ick opghenomen
Deur Morpheus zijn bestier
Vreuchdes droom my maeckten ang
Soeten slaep duert eens soo langh.
Iupiter had doen gheboden
Een Feest te bereyden daer
Noodende al d'ander goden
Deur Mercurius voorwaer
Twas soo chierlijck int aenvang
Soeten slaep duert eens soo lang.
Mars quam eerst met cloeck bestiere
Hymeneus vol van vreucht
En Vulcanus vanden Viere
Bacchus heeft hun soo verheucht
Cupido ginck Lieffdes gangh
Soeten slaep duert eens soo langh.
In der Goden gulden zale
Dese feest was toeghericht
Pluto rijck als principale
Phœbus heeft de zael belicht
Met zijn gouden stralen strang
Soeten slaep duert eens soo langh.
Triton heeft t'lavoor ghenomen
Nepthun maeckte d'handen reyn
AEolus is inghecomen
Heel vercoelende het pleyn
Aura quam onder tghedrang
Soeten slaep duert eens soo langh.
Al des Hemels schoon Goddinnen
Quamen van hun throon playsant
Die schoon Venus vander Minnen
Met Minerva vol verstant
Iuno Rijcklijck int ontfangh
Soeten slaep duert eens soo langh.
Ceres bracht daer alle vruchten
Groeyende op Tellus weydt
Ia Pomona vol ghenuchten
En Diaen in reynicheyt
Flora bracht het schoon behang
Soeten slaep duert eens soo lang.
Meya om het soet vermaken
Met haer Muses drymael dry
Amphion voor alle saken
Speelden s'hemels melody
Vreucht bedreeff t'ghepeysen bang
Soeten slaep duert eens soo lang.
Prince.
Die reyn Prinslijcke Najaden
Met de Nimphes vol van eer
Iae oock allen de Dryaden
Dienden dees feest met begheer
Helder claer Syrenen sangh
Soeten slaep duert eens soo langh.
FINIS.
Cruys-vers.
Menich mensche schept een lust
Wanneer dat hy leyt te slapen
Denckt dat hy by zijn lieff rust
Droomende hy vreucht gaet rapen.
Menich mensche schept een lust
Wanneer dat hy leyt te slapen
Denckt dat hy by zijn lieff rust
Droomende hy vreucht gaet rapen.
Een nieu Amoureus Liedt:
Op de voyse. Lieff uytvercoren,, Lieff triumphant.
Reynder Goddinnen //
En vintmen niet
Ter werelt binnen
Als mijn Lieff siet /
Eerbaer certeyne /
Als Iuno Rijck /
In kuyscheyt reyne
Diaen ghelijck
Ick wensch dickmael
In swerelts zael
By mijn Loyael
Te leven autentijck.
Door veel ghedachten
Op haer persoon
Can ick niet achten
Vrou Venus schoon
Soo ick mocht werven
Dees reyn Najaed'
T'leven en sterven
Stondt in een graed'
Maer eer int ent
Fortuna went
Sal zijn bekent
Tot mywaerts heur ghenaed'.
Peerle der bloemen
V moet ick meer
Als Daphne roemen
In kuyscheyt teer
Want t'allen daghen
Zijt weert ghy hier
Een Croon te draghen
Van Lauvverier
Als Pallas wijs
Nae t'recht advijs
Der Nimphes prijs
Ghewindt ghy goedertier.
Lachesis rustich
Lenght slevens draet
Mijns Liefsten lustich
Op dat langh staet
Haer jeucht en groeyet
Nae mijnen lust
En vreuchdich bloeyet
Waer inne rust
Mijn soet ghedacht
Dach en oock nacht
Door Venus macht
Die qualijck werdt gheblust.
Atropos woedich
V wat vermijdt
Dat ghy niet spoedich
Soo haest affsnijdt
Het eyndt vant leven
Beghint sulcks niet
Voor dat het even
Iupijn ghebiedt
Gheen Lieffd' verdooft
Oft Min berooft
Van die belooft
Malcander hebben siet.
Waer ick my keere
O Reyn Carssou
Dies noch te meere
Groeyt Lieffde trou
Als ick mach speuren
V claer Aenschijn
Mindert mijn treuren
En lijdens pijn
Coralich root
Mondeken bloot
Al ist nu noot
Twert wel eens Medecijn.
Mijn herte open
Spreeckt zijnen grondt
En stelt het hopen
Tot deser stont
Met groot verlanghen
In Lieffd' Ydoon
Dat ghy ontfanghen
Sult mijn persoon
In u ghenae
Eert valt te spae
En segghen jae
Met troostelijcken loon.
Die eens cond' weten
Lieff wat ghy denckt
En s'herts secreten
Waer me ghy crenckt
My die voltrouwen
Nae eere staet
En wil opbouwen
V Maechtlijck zaet
Liefste beleeft
Doch minlijck gheeft
Diet noodich heeft
Tsal wesen t'uwer baet.
Prince.
Princes van waerden
Eel soete jeucht
Op deser aerden
Ghy niet en meucht
Meer jonsten toonen
Als u dienaer
Diet weer can loonen
Dan hy voorwaer
En dencken tgoet
Dat ghy my doet
Met honich soet
Laeff ick u weer eenpaer.
Op de voyse. Lieff uytvercoren,, Lieff triumphant.
Reynder Goddinnen //
En vintmen niet
Ter werelt binnen
Als mijn Lieff siet /
Eerbaer certeyne /
Als Iuno Rijck /
In kuyscheyt reyne
Diaen ghelijck
Ick wensch dickmael
In swerelts zael
By mijn Loyael
Te leven autentijck.
Door veel ghedachten
Op haer persoon
Can ick niet achten
Vrou Venus schoon
Soo ick mocht werven
Dees reyn Najaed'
T'leven en sterven
Stondt in een graed'
Maer eer int ent
Fortuna went
Sal zijn bekent
Tot mywaerts heur ghenaed'.
Peerle der bloemen
V moet ick meer
Als Daphne roemen
In kuyscheyt teer
Want t'allen daghen
Zijt weert ghy hier
Een Croon te draghen
Van Lauvverier
Als Pallas wijs
Nae t'recht advijs
Der Nimphes prijs
Ghewindt ghy goedertier.
Lachesis rustich
Lenght slevens draet
Mijns Liefsten lustich
Op dat langh staet
Haer jeucht en groeyet
Nae mijnen lust
En vreuchdich bloeyet
Waer inne rust
Mijn soet ghedacht
Dach en oock nacht
Door Venus macht
Die qualijck werdt gheblust.
Atropos woedich
V wat vermijdt
Dat ghy niet spoedich
Soo haest affsnijdt
Het eyndt vant leven
Beghint sulcks niet
Voor dat het even
Iupijn ghebiedt
Gheen Lieffd' verdooft
Oft Min berooft
Van die belooft
Malcander hebben siet.
Waer ick my keere
O Reyn Carssou
Dies noch te meere
Groeyt Lieffde trou
Als ick mach speuren
V claer Aenschijn
Mindert mijn treuren
En lijdens pijn
Coralich root
Mondeken bloot
Al ist nu noot
Twert wel eens Medecijn.
Mijn herte open
Spreeckt zijnen grondt
En stelt het hopen
Tot deser stont
Met groot verlanghen
In Lieffd' Ydoon
Dat ghy ontfanghen
Sult mijn persoon
In u ghenae
Eert valt te spae
En segghen jae
Met troostelijcken loon.
Die eens cond' weten
Lieff wat ghy denckt
En s'herts secreten
Waer me ghy crenckt
My die voltrouwen
Nae eere staet
En wil opbouwen
V Maechtlijck zaet
Liefste beleeft
Doch minlijck gheeft
Diet noodich heeft
Tsal wesen t'uwer baet.
Prince.
Princes van waerden
Eel soete jeucht
Op deser aerden
Ghy niet en meucht
Meer jonsten toonen
Als u dienaer
Diet weer can loonen
Dan hy voorwaer
En dencken tgoet
Dat ghy my doet
Met honich soet
Laeff ick u weer eenpaer.
FINIS.
Nieu Amoureus Liedeken:
Op de voyse. Go frò me windou my Lieff, &c.
Als ick om rusten sacht // bedacht
Gheleghen was te nacht // in cracht
Doen peynsden ick ydoone
Hoe dat de wijsheyt schoone
Tot my quam selver gaen // seer saen.
Laet u sinnen niet slecht // ghelecht
Zijn tot een maecht in echt // oprecht
Die ick u wel sal wijsen
En weerdich is om prijsen
Siet dat ghy dese maecht // behaecht.
Ick sprack wijsheyts Goddin// de min
Brengt oock veel droefheyts in // den sin
Wist sy tot desen tijen
Dat ickse dacht te vrijen
So waer mijn Lieffde siet // verdriet.
Pallas sprack / opter daet // met raet
Sal ick u zijn te baet // hoet gaet
Oock al die eerlick minnen
Vyt reynder hert en sinnen
Wie vrijt in eer en deucht // wint vreucht.
Overschoone greyn // seer reyn
Thert denckt om u certeyn // alleyn
Soo wel int van u scheyden
Als tsamen gaen vermeyden
Die Lieffd' tot t'liefste kint // vast vint
Prince.
Prinslijcke Maget teer // vol eer
Thert daechlijcx met begeer / streckt meer
Na u wt Lieffde trouwe
Als tot eenich Ionckvrouwe
En wacht na tsoet propoost // van troost.
Op de voyse. Go frò me windou my Lieff, &c.
Als ick om rusten sacht // bedacht
Gheleghen was te nacht // in cracht
Doen peynsden ick ydoone
Hoe dat de wijsheyt schoone
Tot my quam selver gaen // seer saen.
Laet u sinnen niet slecht // ghelecht
Zijn tot een maecht in echt // oprecht
Die ick u wel sal wijsen
En weerdich is om prijsen
Siet dat ghy dese maecht // behaecht.
Ick sprack wijsheyts Goddin// de min
Brengt oock veel droefheyts in // den sin
Wist sy tot desen tijen
Dat ickse dacht te vrijen
So waer mijn Lieffde siet // verdriet.
Pallas sprack / opter daet // met raet
Sal ick u zijn te baet // hoet gaet
Oock al die eerlick minnen
Vyt reynder hert en sinnen
Wie vrijt in eer en deucht // wint vreucht.
Overschoone greyn // seer reyn
Thert denckt om u certeyn // alleyn
Soo wel int van u scheyden
Als tsamen gaen vermeyden
Die Lieffd' tot t'liefste kint // vast vint
Prince.
Prinslijcke Maget teer // vol eer
Thert daechlijcx met begeer / streckt meer
Na u wt Lieffde trouwe
Als tot eenich Ionckvrouwe
En wacht na tsoet propoost // van troost.
FINIS.
Nieu Amoureus Liedeken:
Op de voyse. Wie clopt hier aen mijn deurtgen, &c.
Cvpido hooch in crachten
Den Goden ghy begheert
Hoe groot sy zijn van machten
V schichten ghy soo keert
Dat yeder minnen leert.
Iupijn cost niet bedwingen
Zijn groote Lieffde snoo
Maer deed' hem onderlinghen
Verlieven op Io
En oock op Calisto.
Boreas als den stranghen
Onstuymich altemet
Subtijl hebdy ghevanghen
Met voorberaets opset
In u Lieff minnent net.
V hulpe gaet ghy jonnen
Door Lieffdes Fackels gloet
Woud' hem den Vader gonnen
De overwaertste vroet
Zijn Orithia soet.
Dan soud' Boreas asen
Wt sliefs fonteyne claer
Soet windichlijck wel blasen
Een wint die voor of naer
Hem vorderlijcken waer.
Waer voor dit langhe smeecken
Heeft Boreas gheen macht
Tis tijt sulcx wert ghebleken
D'wint op zijns veders cracht
Sulcx wel ten rechten bracht.
Ginck Boreas niet baden
In dees zijns herts Rivier
Orithia met smaden
Soud segghen preus en fier
Boreas wijckt van hier.
De stercke Lieffd' can stueren
Door een gheleden smert
Datmen wel con vervueren
Die d'minnaer eerst viel hert
Dat sy verwonnen wert.
Oft Orithia claechde
Dat ick haer volchde nae
En dattet heur mishaechde
In eens te segghen jae
Twert wel haer eyghen schae.
Lieffd' heeftse niet bedroghen
Maer Boreas onstil
Is met haer opghevloghen
Dus doet nu sonder schil
Orithia zijn wil
Op de voyse. Wie clopt hier aen mijn deurtgen, &c.
Cvpido hooch in crachten
Den Goden ghy begheert
Hoe groot sy zijn van machten
V schichten ghy soo keert
Dat yeder minnen leert.
Iupijn cost niet bedwingen
Zijn groote Lieffde snoo
Maer deed' hem onderlinghen
Verlieven op Io
En oock op Calisto.
Boreas als den stranghen
Onstuymich altemet
Subtijl hebdy ghevanghen
Met voorberaets opset
In u Lieff minnent net.
V hulpe gaet ghy jonnen
Door Lieffdes Fackels gloet
Woud' hem den Vader gonnen
De overwaertste vroet
Zijn Orithia soet.
Dan soud' Boreas asen
Wt sliefs fonteyne claer
Soet windichlijck wel blasen
Een wint die voor of naer
Hem vorderlijcken waer.
Waer voor dit langhe smeecken
Heeft Boreas gheen macht
Tis tijt sulcx wert ghebleken
D'wint op zijns veders cracht
Sulcx wel ten rechten bracht.
Ginck Boreas niet baden
In dees zijns herts Rivier
Orithia met smaden
Soud segghen preus en fier
Boreas wijckt van hier.
De stercke Lieffd' can stueren
Door een gheleden smert
Datmen wel con vervueren
Die d'minnaer eerst viel hert
Dat sy verwonnen wert.
Oft Orithia claechde
Dat ick haer volchde nae
En dattet heur mishaechde
In eens te segghen jae
Twert wel haer eyghen schae.
Lieffd' heeftse niet bedroghen
Maer Boreas onstil
Is met haer opghevloghen
Dus doet nu sonder schil
Orithia zijn wil
FINIS.
Sources and parallels
-
A lover's lap and death: Alciato, Book of Emblems, embl. 117