anonymous, Typus mundi (1627)
Table of contents ↑Mundus in mali ligno positus est [1]
I.
Mundus in mali ligno positus est.
O
Mina sunt hominum mali pendentia ligno:
Arbore in hac mundi statque, caditque salus.
Poma quot hæc arbor, tot ramis sustinet orbes;
Non bene vis tantum tantula portat onus.
Non ferat hoc Atlas, non nubifer Apenninus;
Non pariter iunctis Pindus, & Ossa iugis;
Parnassusúe biceps, vario neque vertice Taurus:
Pars orbis toto scilicet orbe minor.
O malè fulta salus! fragili malè credita malo!
Quàm res præcipiti stat tua, munde, loco!
Heu quid Adame, paras? orbem fulcire labantem?
Impar pondus habet viribus ille tuis.
Corruet, inuoluetque pari se, teque ruinâ.
Corruet, hoc lentum est; ni fugis, ecce ruit.
Sinescis; putri pendent hæc poma genistâ,
Inque manus, digito vix bene tacta, fluent.
Hinc fuge, nec blando nimiùm confide colori:
Ille color vermem, quem tegit, intus habet.
Mors inclusa latet: vitæ malè creditur arbor,
Quod valeat vitam tollere, virus inest.
Vesceris? ah pransos pestis populabitur artus;
Oreque deluso dira venena trahes.
Venturos adeò tangent ea fata nepotes,
Imaque natorum serpet ad ossa lues.
Poma manu prensare caue, tetigisse, perisse est:
Tangere sed nimium est, tangere velle nocet.
Et nocuit vidisse: nocet, mihi crede, videri:
Regulus hîc tacitâ prospicit è latebrâ.
Serpenti ne fide; malus latet Anguis in angue,
Te fore, fallaci sibilat ore, Deum;
Notitiamque boni spondet, pariterque malorum.
Heu mala quàm cupias noscere; plura scies!
Arbore in hac mundi statque, caditque salus.
Poma quot hæc arbor, tot ramis sustinet orbes;
Non bene vis tantum tantula portat onus.
Non ferat hoc Atlas, non nubifer Apenninus;
Non pariter iunctis Pindus, & Ossa iugis;
Parnassusúe biceps, vario neque vertice Taurus:
Pars orbis toto scilicet orbe minor.
O malè fulta salus! fragili malè credita malo!
Quàm res præcipiti stat tua, munde, loco!
Heu quid Adame, paras? orbem fulcire labantem?
Impar pondus habet viribus ille tuis.
Corruet, inuoluetque pari se, teque ruinâ.
Corruet, hoc lentum est; ni fugis, ecce ruit.
Sinescis; putri pendent hæc poma genistâ,
Inque manus, digito vix bene tacta, fluent.
Hinc fuge, nec blando nimiùm confide colori:
Ille color vermem, quem tegit, intus habet.
Mors inclusa latet: vitæ malè creditur arbor,
Quod valeat vitam tollere, virus inest.
Vesceris? ah pransos pestis populabitur artus;
Oreque deluso dira venena trahes.
Venturos adeò tangent ea fata nepotes,
Imaque natorum serpet ad ossa lues.
Poma manu prensare caue, tetigisse, perisse est:
Tangere sed nimium est, tangere velle nocet.
Et nocuit vidisse: nocet, mihi crede, videri:
Regulus hîc tacitâ prospicit è latebrâ.
Serpenti ne fide; malus latet Anguis in angue,
Te fore, fallaci sibilat ore, Deum;
Notitiamque boni spondet, pariterque malorum.
Heu mala quàm cupias noscere; plura scies!
Sans l'aide d'Hercules, Atlas porteur des astres,
Eust mis le ciel en piece, les Dieux en mil desastres:
Et quoy? supportera du monde le grand pois
Vn vermolu pomier? nō, nō; mais biē la croix.
Eust mis le ciel en piece, les Dieux en mil desastres:
Et quoy? supportera du monde le grand pois
Vn vermolu pomier? nō, nō; mais biē la croix.
Sources and parallels
-
Compare: Quarles, Emblems, divine and moral, embl. 1.1