Willem den Elger, Zinne-beelden der liefde (1703)
Table of contents ↑Liefde maakt twee tot een [37]
LIEFDE MAAKT TWEE TOT EEN.
Het staal word nimmermeer zoo vast aan een gesmeet,
Als Harten die zig door een zuiv're min vereenen:
Wanneer de Liefde maar haar starke hand wil leenen,
Smelt alles tot elkaar in 't lieffelyke leet.
Twee Harten, die de min door een vuur heeft doen blaaken,
Weet zy door 't zelve vuur ook straks tot een te maaken.
Als Harten die zig door een zuiv're min vereenen:
Wanneer de Liefde maar haar starke hand wil leenen,
Smelt alles tot elkaar in 't lieffelyke leet.
Twee Harten, die de min door een vuur heeft doen blaaken,
Weet zy door 't zelve vuur ook straks tot een te maaken.
[blanco]
LIEFDE MAAKT TWEE TOT EEN.
Scavez vous bien conter, adorable Angelique,
Deux fois un respondes: combien cela fait il?
Ang: C'est un point plus caché que la source du Nil,
Med: Pour le resoudre it faut beaucoup d'Aritmetique.
Il semble a vous ouir que ce discours vous pique?
Ang: Qui ne s'offenceroit d'un si fade babil.
Il faut en vous quittant que j'en rompe le fil;
Avez-vous resolu de me faire la nique?
Med: Ah, certes je n'ai pas un si lache dessein;
Mais je veux que la mort s'empare de mon sein
Si vous me pouves dire a combien cela monte.
Ang: Deux fois un ce sont deux selon le sens commun.
Med: Vous vous moques de moi: ce n'est pas la mon conte;
Votre coeur & le mien ne furent jamais qu'un.
Veld: Indien gy u verstaat de konst van wel te tellen,
Myn Kloris, zeg my dan hoe veel maakt tweemaal een?
Klor: Men zou den oorspronk van de Nyl veel eer ontleên,
Men hoeft veel cyff'ring om deez' rek'ning op te stellen.
Veld: 't Schynt of gy meende dat ik u hier meê wou kwellen,
Klor: Wie zou niet moey'lyk zyn om zulke dwaaze reên,
't Is best dat ik die breek, en laat u hier alleen
Die vraag schynt wel het meest na spotterny te hellen.
Veld: Ach denk niet dat ik ooit zoo laf een zaak besloot.
Neen, Kloris, 'k geef myn zelf vrywillig aan de dood
Indien gy kunt ter deege uit deeze vraage raaken.
Klor: Wel tweemaal een is twee zoo ik van ouds onthiel.
Veld: Het komt zoo veel niet na myn' rek'ning uit te maaken:
Uw hart en 't myne maakte altyd maar een, myn Ziel.
Se riamato vien, e una sola morte;
Poiche s'amando in se more l'amante,
Riamato rinasce ne l'amata,
E non men in se stesso si raviva,
Poich'ella riamando vive in lui,
E quindi son due vite in un sol core.
Hy heeft veel eer een dubbeld leeven,
En sterft maar eene dood, indien
Hy hem weêrom bemint mag zien:
Want als een minnaar in zig zelve komt te sneeven,
Word hy in 't voorwerp zyner min
Met een op nieuw herbooren,
En leeft nogtans niet minder in
Zig zelve dan te vooren;
Vermits zyn schoone in hem herleeft
Wanneer zy hem haar' Liefde geeft:
En hier door is het dat zy t'zaamen
Twee leevens hebben en maar uit een hart dan aâmen.
Ik zou op dit Zinnebeeld niets beter kunnen by brengen als
dit volgende klinkdigt by manier van zamenspraak.
MEDOR, ANGELIQUE:
dit volgende klinkdigt by manier van zamenspraak.
Scavez vous bien conter, adorable Angelique,
Deux fois un respondes: combien cela fait il?
Ang: C'est un point plus caché que la source du Nil,
Med: Pour le resoudre it faut beaucoup d'Aritmetique.
Il semble a vous ouir que ce discours vous pique?
Ang: Qui ne s'offenceroit d'un si fade babil.
Il faut en vous quittant que j'en rompe le fil;
Avez-vous resolu de me faire la nique?
Med: Ah, certes je n'ai pas un si lache dessein;
Mais je veux que la mort s'empare de mon sein
Si vous me pouves dire a combien cela monte.
Ang: Deux fois un ce sont deux selon le sens commun.
Med: Vous vous moques de moi: ce n'est pas la mon conte;
Votre coeur & le mien ne furent jamais qu'un.
Ik heb het in 't duits dus overgebragt.
VELDMAN, KLORIS.
Veld: Indien gy u verstaat de konst van wel te tellen,
Myn Kloris, zeg my dan hoe veel maakt tweemaal een?
Klor: Men zou den oorspronk van de Nyl veel eer ontleên,
Men hoeft veel cyff'ring om deez' rek'ning op te stellen.
Veld: 't Schynt of gy meende dat ik u hier meê wou kwellen,
Klor: Wie zou niet moey'lyk zyn om zulke dwaaze reên,
't Is best dat ik die breek, en laat u hier alleen
Die vraag schynt wel het meest na spotterny te hellen.
Veld: Ach denk niet dat ik ooit zoo laf een zaak besloot.
Neen, Kloris, 'k geef myn zelf vrywillig aan de dood
Indien gy kunt ter deege uit deeze vraage raaken.
Klor: Wel tweemaal een is twee zoo ik van ouds onthiel.
Veld: Het komt zoo veel niet na myn' rek'ning uit te maaken:
Uw hart en 't myne maakte altyd maar een, myn Ziel.
Hoe twee verliefde harten tot een gemaakt worden, word heel
zoet verhandelt in de Pastor infid. att. 1. Sc. 2. alwaar Silvaan
gezegt hebbende dat een Minnaar in het beminde voorwerp
leefde, en van Menander tegen geworpen zynde, dat een Min-
naar dan moet ongelukkig zyn, vermits hy eerst in zig zelve
moet sterven, en vervolgens zyn eige leeven verliezen, dus
voortgaat:
Anzi ha due vite,
zoet verhandelt in de Pastor infid. att. 1. Sc. 2. alwaar Silvaan
gezegt hebbende dat een Minnaar in het beminde voorwerp
leefde, en van Menander tegen geworpen zynde, dat een Min-
naar dan moet ongelukkig zyn, vermits hy eerst in zig zelve
moet sterven, en vervolgens zyn eige leeven verliezen, dus
voortgaat:
Se riamato vien, e una sola morte;
Poiche s'amando in se more l'amante,
Riamato rinasce ne l'amata,
E non men in se stesso si raviva,
Poich'ella riamando vive in lui,
E quindi son due vite in un sol core.
Hy heeft veel eer een dubbeld leeven,
En sterft maar eene dood, indien
Hy hem weêrom bemint mag zien:
Want als een minnaar in zig zelve komt te sneeven,
Word hy in 't voorwerp zyner min
Met een op nieuw herbooren,
En leeft nogtans niet minder in
Zig zelve dan te vooren;
Vermits zyn schoone in hem herleeft
Wanneer zy hem haar' Liefde geeft:
En hier door is het dat zy t'zaamen
Twee leevens hebben en maar uit een hart dan aâmen.
De Cardinaal
Bona gaat nog verder en zegt dat de Liefde de
,,Minnaar in het beminde verandert. Magna est amoris potentia,
in rem amatam transformat amantem, Manud. ad Cœlum cap. 13. §. 3.
,,Minnaar in het beminde verandert. Magna est amoris potentia,
in rem amatam transformat amantem, Manud. ad Cœlum cap. 13. §. 3.
Sources and parallels
- Same copperplate, slightly altered, as in:Unio Amoris [79] (in: Ludovicus van Leuven, Amoris divini et humani antipathia (1629)) [Compare]
- Blacksmith's furnace, in:Odit amor medicum. [35] (in: Jacob Cats, Proteus (1618)) [Compare]
References, across this site, to this page:
- Unio Amoris [79] (in: Ludovicus van Leuven, Amoris divini et humani antipathia (1629))
- Odit amor medicum. [35] (in: Jacob Cats, Proteus (1618))